بیجک گمرکی از موارد مهمی است که داشتن آن برای ترخیص از گمرک ضروری است. در واقع آخرین مرحله و شرط خروج کالا از گمرک است و در تمام فرایندها و رویه‌های گمرک، اعم از واردات کالا، صادرات کالا، ترانزیت و… وجود دارد. به‌عبارت‌دیگر، شرط خروج کالا از گمرک، صدور بیجک گمرکی است. بیجک گمرکی توسط متصدی صدور بیجک در درب خروج گمرک صادر می‌شود. به‌طورکلی می‌توان گفت که بیجک باربری پس از امور بارگیری، باسکول خروج و تأیید کالا توسط متصدی مربوطه، مجدداً توسط کارشناس گمرک مهر و امضا شده و تحویل سرپرست انبار می‌گردد که در آن اطلاعاتی از قبیل صاحب بار، نوع بار، مقصد بار و غیره درج شده است.
در سال‌های اخیر باتوجه‌به راه‌اندازی سامانه تجارت فرامرزی epl، پس از خروج هر کالا از گمرک و صدور بیجک باید در سامانه جامع انبارها به آدرس nwms.ir بابت همان کوتاژ خروج شده، اعلام وصول زده شود در غیر این صورت برای کوتاژ بعدی قابلیت صدور بیجک وجود ندارد. این قابلیت جهت جلوگیری از قاچاق کالا و پیگیری کالاهای وارداتی به کشور طراحی شده و مانع از سو استفاده واردکنندگان غیرمجاز است.
سند بیجک گمرکی چیست؟
فاکتور گمرکی یک سند حیاتی است که توسط واردکنندگان و صادرکنندگان برای اعلام ارزش کالا برای ترخیص کالا از گمرک استفاده می‌شود. ارائه اطلاعات مربوط به محموله و حمل‌ونقل برای ترخیص کالا از گمرک در کشور پذیرنده ضروری است.
فاکتور گمرکی محتویات محموله بار را خلاصه می‌کند. مدارک توسط مقامات گمرکی برای تعیین اینکه آیا محموله مجاز به ورود به کشور دریافت‌کننده است یا خیر ارجاع می‌شود. همچنین به ارزیابی عوارض و مالیات کالاهای مشخص شده کمک می‌کند. در واقع، فاکتور گمرکی مهم‌ترین سند برای استفاده در ترخیص کالا از گمرک است.
شماره بیجک چیست؟
کد انحصاری یا شماره بیجک برای هر بارنامه پس از ارسال صادر می‌شود. رهگیری مرسوله با شماره بیجک انجام می‌شود. توصیه می‌گردد جهت انجام امور گمرکی از کارشناسان این حوزه کمک بگیرید. شرکت بازرگانی سپاهان همراه با داشتن تجربه درخشان در حوزه امور گمرکی می‌تواند به شما کمک کند جهت کسب اطلاعات بیشتر با مشاوران و متخصصان مجرب این مجموعه تماس برقرار کنید.
اطلاعات درج شده در بیجک گمرکی
یک‌سری اطلاعات در بیجک گمرکی باید قرار بگیرد که به دو بخش تقسیم می‌شود.
1. اطلاعاتی که توسط هر کسی قابل‌تفسیر است. این اطلاعات شامل موارد زیر است:
- تاریخ صدور بیجک گمرکی
- گمرک مبدأ
- گمرک مقصد
- شماره و مشخصات حامل کالا
- شماره‌سریال پروانه
- بارکد
۲. اطلاعاتی که از طریق بارکد خوانده می‌شود و فقط دستگاه‌های ذی‌ربط دسترسی خواندن آن را دارند.
از طریق بارکد موجود در بیجک گمرکی، اطلاعاتی توسط سازمان‌های ذی‌ربط قابل‌مشاهده است که کلیه گمرکات اجرایی و نیروی انتظامی، دسترسی خواندن این بارکد را دارند. ارگان‌های ذکر شده از طریق این بارکد می‌توانند به کلیه جزئیات کالا و روال طی شده در گمرک و حتی مجوزهای کسب شده آن دسترسی پیدا کرده و مجددا بررسی کنند. این اطلاعات شامل نوع کالا، کشور ساخت، اسناد حمل کالا و… است.
کاربرد قبض انبار گمرکی
سندی که به‌عنوان قبض انبار ارائه می‌شود مهم‌ترین سند در برابر مالکیت کالا است که تحویل‌گیرنده کالا با به‌همراه‌داشتن آن، زمان تحویل یا وجود رسید کالا را با مشخصات خاصی در تاریخ ورود مشخصی نشان می‌دهد. هر کالایی که به انبار گمرک یا اماکن گمرکی وارد می‌شود باید در تمامی دفاتر مربوط به آنها ثبت شود و سند آن صادر گردد.
مشخصات قبض انبار گمرکی
قبض انبارهای گمرکی دارای فرم استاندارد و با مشخصات زیر هستند:
- شماره ردیف دفتر انبار
- کد و شماره بارنامه
- تاریخ ورود به مرز
- کد و شماره قبض انبار
- شماره قبض انبار
- شرکت حمل‌کننده
- نام و مشخصات صاحب کالا
- علامت کالا
- نوع کالا
- ایرانی یا خارجی بودن کالا
- انبار نگهداری
- شرایط تخلیه
- نوع بسته‌بندی
- مشخصات کانتین
- تعداد بسته
- وزن کالا با ظرف
- تاریخ تحویل کالا
- محل نگهداری کالا در انبار گمرک
- مدت‌زمان نگهداری کالا در انبار
پس از ورود کالا به انبار و صورت‌برداری، کنترل، مطابقت‌دادن کالا با اسناد حمل و تحویل و بالاخره صدور برگ بارشماری، تنظیم و تکمیل صورت‌مجلس اضافه یا کسر تخلیه، قبض انبار صادر می‌شود و پس از صدور به شرکت مسئول حمل‌ونقل تحویل داده تا از آن طریق به گیرنده کالا تحویل داده شود.
زمان استفاده از بیجک گمرکی
زمان استفاده از بیجک گمرکی هنگام ترخیص کالا از انبار است. البته هنگام ترخیص کالا از گمرک باید قبض انبار را داشته باشید تا بتوانید تمامی راه‌های ترخیص کالا را انجام دهید. برای انجام این کار باید به اداره گمرک رفت و بیجک گمرکی را برای ترخیص کالای خود تحویل بگیرید. مسیر دریافت بیجک گمرکی به سه روش زیر است:
- مسیر سبز: درصورتی‌که کالا برای ارزیابی در مسیر سبز گمرکی قرار گیرد، بیجک گمرکی پس از اخذ مجوز ترخیص، طی تشریفات صندوق، واریز هزینه‌هایی مثل انبارداری و وزارت راه و… نهایتاً درب خروج صادر می‌شود.
- مسیر قرمز: درصورتی‌که کالا در مسیر قرمز گمرکی قرار گیرد بیجک انبار پس از اتمام بازرسی‌ها، بررسی مجوزها، کارشناسی کالا و پرداخت هزینه‌هایی مثل انبارداری و وزارت راه و… نهایتاً درب خروج صادر می‌شود.
- مسیر زرد: در مسیر زرد گمرکی نیز این سند پس از دریافت مجوزهای لازم، کارشناسی و بازرسی‌ها همچنین پرداخت هزینه‌هایی مثل انبارداری و وزارت راه و… نهایتاً درب خروج صادر می‌شود.
بازه زمانی فرایند ترخیص کالا توسط ترخیص‌کاران سپاهان همراه
- بازه زمانی ترخیص بار هوایی بین ۵ الی ۱۰ روز است.
- بازه زمانی ترخیص بار دریایی بین ۱۰ تا ۱۵ روز است.
- بازه زمانی ترخیص بار زمینی بین ۷ تا ۱۰ روز است.
انواع قبض انبار گمرکی
قبض انبار گمرکی انواع مختلفی دارد که عبارت‌اند از:
1. قبض انبار اولیه
در زمان ورود کالا به انبار گمرک، سازمان بنادر و کشتیرانی، انبارهای عمومی و انبارهای اختصاصی، به استناد مشخصات کالا در اسناد خرید، حمل و اوراق توسط انباردار صادر می‌شود.
2. قبض انبار تفکیکی
اگر در زمان ترخیص کالایی مجاز به ترخیص نباشد تنها آن قسمتی که مجاز است برای ترخیص انتقال می‌یابد و مابقی در انتظار قبض انبار تفکیکی به نام صاحب کالا می‌ماند. به‌اصطلاح این مورد از کالاها گروپاژی می‌گویند.
3. قبض انبار قابل‌معامله
برخلاف قبض انبار اولیه و تفکیکی که غیرقابل‌واگذاری هستند، نیاز به بررسی بیشتری دارد. بااین‌حال با رعایت قوانین موجود این قبض قابل‌خرید و فروش است.
تفاوت بیجک گمرکی با بارنامه
بیجک گمرکی سندی همچون بارنامه است که در هنگام حمل‌ونقل محموله‌های تجاری بین‌المللی از کشور مبدأ تا کشور مقصد از آن استفاده می‌شود. همچنین در بیجک همچون سند بارنامه اطلاعاتی چون نام راننده، اطلاعات صاحب بار، مقدار و وزن بار و.. درج می‌شود، اما تفاوت‌هایی وجود دارد که اجازه نمی‌دهد بیجک گمرکی را با بارنامه یکی دانست. از جمله تفاوت‌های بیجک گمرکی و بارنامه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- از بیجک زمانی استفاده می‌شود که محموله‌های تجاری چند تاجر توسط یک کانتینر حمل شود.
- از لحاظ قانونی بارنامه اعتبار بیشتری نسبت به بیجک دارد.
- گاهی اوقات می‌توان برای تضمین بیشتر بارنامه را بیمه کرد، اما امکان بیمه‌کردن بیجک وجود ندارد.
- معمولاً از بیجک برای حمل محموله‌های درون‌شهری استفاده می‌شود.
تفاوت قبض انبار و بیجک گمرکی
بیجک گمرکی و قبض انبار از اسناد مهم برای ترخیص کالا از گمرک هستند، این دو سند از نظر اطلاعات درج شده شبیه به هم بوده؛ اما از نظر کاربرد و زمان به‌کارگیری تفاوت‌هایی دارند.
- قبض انبار گمرکی به‌نوعی سند مالکیت صاحب کالا است و صاحب کالا یا نماینده قانونی آن که قصد ترخیص کالا از گمرک را دارد جهت انجام تشریفات گمرکی از مسئول مربوطه در انبار دریافت می‌کنند.
- بیجک گمرکی می‌تواند توسط صاحب کالا یا نماینده وی دریافت شود؛ اما این سند تأیید کننده خروج کالا از گمرک است و از نظر صدور زمان و مکان تفاوت‌هایی با قبض انبار دارد.
مزایای استفاده از بیجک
- ارزان‌قیمت‌تر: بیجک‌های گمرکی به دلیل واردات از کشورهای دیگر قیمت بسیار پایین‌تری نسبت به بیجک‌های داخل کشور دارند.
- دسترس‌پذیری بیشتر: بیجک گمرکی در بسیاری از فروشگاه‌ها و بازارها عرضه می‌شود درحالی‌که بیجک داخلی کمتر در دسترس است.
- متنوع‌تر: انواع مختلفی از بیجک وارداتی از کشورهای تولیدکننده عرضه می‌شود که باعث افزایش تنوع می‌شود.
- بازدهی و کیفیت بالا: با وجود قیمت پایین‌تر بیجک‌های گمرکی بازده پخت و کیفیت مطلوبی دارند.
- ماندگاری بیشتر: به دلیل بسته‌بندی مناسب‌تر ماندگاری بیجک‌های وارداتی بیشتر است.
دیماند گمرک چیست؟
قوانین گمرک کشور هزینه‌هایی را برای درخواست خدمات گمرکی در خارج از ساعات اداری یا بیرون از ادارات و اماکن دولتی در نظر گرفته است. هزینه‌های مدنظر دیماند نام دارند که اغلب شامل عبور و مرور کامیون‌ها از گمرکات خارج از وقت اداری می‌شود. هزینه‌های دریافتی شرکت‌های خصوصی برای نگهداری و یا هزینه‌های مربوط به انبارهای شبانه‌روزی گمرک نیز مواردی از دیماند در گمرک به‌حساب می‌آیند.
مثال: در بنادر شمالی و جنوبی کشور در ساعات ۱۵ تا ۱۹ کلیه کشتی‌های ایرانی و خارجی برای هر یک ساعت نگهداری کالا در انبارهای گمرک موظف به پرداخت ۳.۵ دلار هستند. هزینه دیماند گمرکی در ساعت ۱۹ الی ۷ صبح، ۶ دلار است.
نکته: جالب است بدانید که تعدادی از اسکله‌ها و بنادر کشور فاقد هزینه‌های دیماند گمرکی هستند و در این اماکن پرداخت این هزینه‌ها توسط تجار و بازرگانان لازم نیست. تمام اسکله‌های خوزستان، اسکله فولاد شهید رجایی، اسکله پتروشیمی بندر امام، اسکله خارک، اسکله کاوه، اسکله قشم و اسکله نکاء نمونه‌هایی از اماکنی هستند که هزینه دیماند گمرکی در آنها وجود ندارد.
در آخر…
مراحل ترخیص کالاهای تجاری از گمرک شامل مواردی چون ثبت سفارش و تهیه اظهارنامه گمرکی، تهیه مجوزهای موردنیاز، پرداخت هزینه‌های گمرکی، تحویل مدارک موردنیاز برای ترخیص به کارشناس گمرک، تطبیق مدارک با محموله تجاری و.. است که در حقیقت نشانه‌ای بر اتمام مراحل گمرکی ترخیص کالا و آخرین مرحله و شرط خروج کالا از گمرک محسوب می‌شود. همچنین بیجک در کلیه فرایندهای گمرک از جمله واردات و صادرات کالا و ترانزیت وجود دارد. همان‌طور که می‌دانید آشنایی با شیوه محاسبه هزینه‌های گمرکی، مجوزهای ضروری و سایر تشریفات گمرکی برای هر تاجر و بازرگانی قبل از شروع فعالیت در زمینه واردات و صادرات کالا ضروری است؛ شرکت بازرگانی سپاهان همراه کلیه خدمات مربوط به واردات را بدون هیچ نقصی انجام می‌دهد که نقش مهمی در تسهیل این فرایند دارد. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با مشاوران و کارشناسان مجرب این مجموعه تماس برقرار کنید.
سوالات متداول
بیجک سندی است که فروشنده برای خریدار فراهم می‌آورد. در بیجک نوع کالا و مقدار خرید محصول شما قید می‌گردد. تحویل کالا توسط خریدار با بیجک صورت می‌گیرد.
بیجک گمرکی در زمینه حمل‌ونقل محموله تجاری به گمرک مورداستفاده قرار می‌گیرد و قبض انبار در هنگام تحویل‌گرفتن محموله تجاری از گمرک مورداستفاده قرار می‌گیرد؛ اما هر دو سند دارای اطلاعات یکسانی است.
ترخیص‌کاران سپاهان همراه محموله‌های تجاری هوایی را در بازه زمانی بین ۵ تا ۱۰ روز کاری به پایان می‌رسانند.
از جمله اطلاعات درج شده در بیجک گمرکی می‌توان به مواردی چون نام راننده، اطلاعات صاحب محموله تجاری، وزن محموله تجاری، تعداد کالا، نوع کالا و … اشاره کرد.
وقتی برای ترخیص کالا به انبارهای گمرک مراجعه می‌کنند، باید از بیجک گمرکی استفاده شود تا مشخصات کالا بررسی گردد.
بر باربری بارنامه مخصوص به خودش را صادر می‌کند. بارنامه‌هایی که به دست باربری‌ها صادر می‌شود، بیجک باربری می‌گویند. اما بارنامه، به دست شرکت‌های باربری بین‌شهری صادر می‌گردد.
