اصطلاحات بازرگانی خارجی پرکاربرد

آگاهی از اطلاعات و اصطلاحات بازرگانی بین المللی، امروزه برای افرادی که به فعالیت تجاری می پردازند به یک موضوع واجب تبدیل شده است. در این مقاله سعی کرده ایم تا به معرفی 10 مورد از مهمترین اصطلاحات رایج در تجارت بین المللی بپردازیم.

اصطلاحات مهم بازرگانی

اسناد حمل (Shipping documents)

یکی از اصطلاحات پرکاربرد در بازرگانی خارجی بارنامه است که به منزله سند قرارداد حمل, رسيد دريافت كالا و سند مالكيت آن است. همچنين بارنامه سندي است كه زمان ادعاي خسارت از شرکت بيمه مي تواند به عنوان پشتوانه مورد استفاده واقع شود.

جزئيات مندرج در بارنامه بايد شامل موارد زير باشد:
شرح كالا – علائم و يا شماره هاي تجاري – نام كشتي حامل – ذكر عبارتي كه حاكي از وجود كالا در كشتي باشد – بنادر بارگيری و تخليه – نام حمل كننده كالا – نام گيرنده كالا – نام و نشاني شخصي كه ورود اجناس به اطلاع او مي رسد هزينه حمل پرداخت شده يا قابل پرداخت در مقصد مي باشد. تعداد نسخه هاي بارنامه كه به صورت اصل صادر شده است – تاريخ صدور.

اظهارنامه كالا (Goods Declaration)

اظهارنامه كالا اطلاعاتی از کالا است كه بر روي برگي كه گمرك تعيين نموده تنظيم مي شود. در اين اظهارنامه اشخاص ذينفع روش گمركی را كه بايد در مورد كالا اجرا شود ذكر مي كنند و مشخصاتي را كه از نظر گمرك براي اجرای ان روش لازم است قيد مي شود.

خدمات سپاهان همراه: مراحل ترخیص کالا از گمرک

اظهارنامه مبدا (Declaration of Origin)

عبارت است از يك شرح مقتضي در رابطه با مبدا كالای ساخته شده كه در موقع صدور کالا توسط سازنده, توليد كننده , تهيه كننده , صادر كننده يا هر شخص صلاحيت دار ديگري در فاكتور تجاري يا هر سند ديگري كه مربوط به كالا باشد ذكر مي شود.

گواهي بيمه (Insurance Certificate)

به اظهاريه امضا شده اي می گویند كه حاكي از مبدا ساخت كالا است. گواهی مبدا توسط صادر كننده كالا و نماينده اش تهيه مي شود ولي اين گواهي در بعضي از كشورها بايد روي فرم خاصي كه حاوي تائيد يك سازمان اداري مستقل (براي مثال اتاق بازرگاني) باشد صادر شود.

پیش فاکتور (Proforma Invoice)

یکی دیگر اصطلاحات پرکاربرد در بازرگانی خارجی سياهه خريد (اینویس) است. سیاهه خرید یل پیش فاکتو را فروشنده از مبدا به عنوان پيشنهاد فروش, يا تعيين ارزش و شرايط فروش, صادر مي كند. اين سياهه قبل از سفارش كالا بايد به تاييد مركز تهيه و توزيع مربوطه رسد. پروفورما را پيش فاكتور نيز مي نامند.

مانيفست (Manifest)

فهرست محمولات كشتي، قطار يا كاروانی از كاميون ها كه بيشتر از يك بارنامه دارند. در فارسي مي توان آن را فهرست كل كالا خواند كه حاوي ريز كليه برنامه هاي مربوط به محموله است. اين فهرست كل زماني عرضه مي شود كه محموله تجاري به گمرك مقصد مي رسد.

سود بازرگانی (Commercial Profit)

علاوه بر حقوق گمركي وجوهي نيز تحت عنوان سود بازرگاني طبق مصوب هيات وزيران به استناد قانون انحصار تجارت خارجي, قانون امور گمركي و قانون مقررات صادرات و واردات از برخي كالاهاي وارداتي اخذ مي شود كه به آن سود بازرگاني گفته مي شود.

فلسفه وضع سود بازرگاني جدا از حقوق گمركي صرفا به اين لحاظ بوده كه هرگاه دولت لازم بداند كه به منظور حمايت از توليدات يا صنايع كشور ميزان آن را تغيير دهد، در حاليكه اگر اين وجوه كلا در قالب حقوق گمركي وصول مي شود. بر طبق قانون مي بايست مجلس آن را تعيين كند، لذا هر تغيير احتمالي آن مستلزم انجام مقدمات و طي تشريفات متداول و صرف زمان نسبتا زيادي است. در حالي كه اين وجوه ممكن است هر سال محتاج تغيير باشد لذا با تصويب هيات دولت, اين تغيير با سهولت انجام مي گيرد.

سياهه تجاری (Commercial Invoice)

صورت حسابي است كه به موجب آن هزينه كالا به حساب خريدار منظور مي شود. سياهه بايد داراي موارد زير باشد:
تاريخ – نام و نشاني خريدار و فروشنده – شماره سفارش يا قرارداد – مقدار و شرح كالا – قيمت واحد – شرح هر گونه هزينه اضافي توافق شده كه در قيمت واحد منظور نشده است – ارزش كل كالا – وزن كالا – تعداد بسته ها – علايم و شماره هاي حمل- شرايط تحويل و پرداخت.

كارنه تير (TIR Carnet)

کنوانسیون تیر چیست؟ کنوانسیون یا كارنه تير سند ترانزيتی بين المللی كالا از راه زميني است كه در مبدا صادر مي شود. به موجب آن كالا از كشورهاي بين راه تا مقصد كه به طور ترانزيت عبور مي كند. با این سند نيازي به انجام تشريفات ترانزيت در مرز ورودی و خروجی هر كشور نخواهد داشت.

وزن قانونی (Declaration of gross weight )

وزن قانوني يعني وزني كه طبق قانون براي مقاصد معين تعيين شده يا مي شود. در قانون گمرك نيز اين وزن عبارت از وزن ناخالص (وزن با ظرف) Gross Weight منهاي وزن تقريبي (اوزان ظروف در قانون گمرك مشخص شده) ظرف. وزني كه به اين ترتيب به دست مي آيد. براي محاسبه حقوق گمركي و عوارض ورودي در مواردي كه اين حقوق از روي وزن اخذ مي شود به كار مي رود.

استریپ (strip)

در اصطلاحات بازرگانی به تخلیه کالا از کانتینر و انتقال به کامیون استریپ گفته می شود، که معمولا توسط لیفتراک انجام می‌گیرد.

مراحل انجام عملیات استریپ

خدمات اسنادی اولین گام در عملیات استریپ است. این خدمات به ترتیب عبارت است از:

ارائه لیست جا به جایی به محوطه استریپ، مراجعه صاحب ترخیص کار با در دست داشتن برگه جا به جایی و عملیات استریپ نیز بخش‌های جداگانه‌ای دارد که شامل چهار مرحله می‌شود:

• فک پلمپ در حضور نماینده ی صاحب کالا
• خالی کردن بار با کارگر یا لیفتراک
• انتقال کانتینر خالی به دپو کشتیرانی
• تحویل رسید کانتینر

استافینگ (stuffing)

از دیگر اصطلاحات بازرگانی پرکاربرد استافینگ می باشد که به تخلیه کالا از کامیون و بارگیری یا انتقال آن به کانتینر گفته می‌شود و معمولاً توسط لیفتراک انجام می‎شود.

در این فعالیت، بار از درون کانتینر تخلیه شده و Stuffing یعنی بار دوباره داخل کانتینر پر شده که توسط دستگاه های مجهز و نیروهای متخصص در پایانه های کانتینری و غیر کانتینری و انبارها انجام می‌شود.

مراحل عملیات استافینگ نیز در 9 مرحله انجام می‌شود. این مراحل عبارتند از :

• ارائه نامه کشتیرانی به محوطه ی نگهدارنده ی کانتینر
• تحویل لیست رسوب کانتینر به واحد عملیات
• ثبت در سیستم اسنادی و زدن پذیرش
• مراجعه بار شمار و کشنده به ترمینال کانتینر خالی جهت انتقال کانتینر
• در صورتی که کانتینرها سالم بود:
• ثبت کانتینرهای ورودی دی سیستم هند هلد
• چیدمان بار درون کانتینر به شکل کارگری یا لیفتراکی
• چک کردن بار پس از تائید نماینده صاحب کالا و پلمپ محوطه و پلمپ کشتیرانی
• مراجعه به پورت اپراتور و قرار دادن کانتینر در لیست کشتی
• هماهنگی و تحویل کانتینر به پورت اپراتور و اخذ رسید با مهر

خدمات استافینگ بیشتر برای بارگیری کالا به منظور صادرات انجام می‌شود. یکی از انواع  استافینگ، «کراس استافینگ» است؛ در این روش حمل و نقل دریایی، کانتینر حاوی محموله از یک کشتی به کشتی دیگر انتقال می بابد.

بازرسی و بازبینی (Checking, Inspection)

واژه «ﺑﺎزﺑﯿﻨﯽ» ﺑﺮاي ﺗﻌﻬﺪ ﻓﺮوﺷﻨﺪه در ﺑﺎره ﺗﺤﻮﯾﻞ ﮐﺎﻻ و واژه «ﺑﺎزرﺳﯽ ﮐﺎﻻ» ﺑﺮای ﻣﻮارد ﺑﺎزرﺳﯽ کالا ﭘﯿﺶ از ﺣﻤﻞ ﮐﺎرﺑﺮد دارد.

ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه (Shipper)

shipper یا همان فرستنده دارای دو ﮐﺎرﺑﺮد ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن اﺳﺖ، ﻫﻢ ﺑﺮای ﺷﺨﺼﯽ ﮐﻪ ﮐﺎﻻ را ﺑﺮای ﺣﻤﻞ ﺗﺤﻮﯾﻞ ﻣﯽ دﻫﺪ و ﻫﻢ ﺑﺮای ﺷﺨﺼﯽ ﮐﻪ ﻗﺮار داد را ﺑﺎ ﺣﻤﻞ ﮐﻨﻨﺪه ﻣﯽ‌ﺑﻨﺪد ﮐﺎرﺑﺮد دارد.

جمع بندی

در دنیای تجارت بین‌الملل، آشنایی با اصطلاحات رایج بازرگانی برای بازرگانان و فعالان این حوزه امری ضروری است. این مقاله به معرفی ۱۰ اصطلاح مهم از جمله بارنامه، اظهارنامه کالا، گواهی مبدا، پیش‌فاکتور، مانيفست، سود بازرگانی، سیاهه تجاری، کارنه تیر، استریپ و استافینگ می‌پردازد و نقش هرکدام را در فرآیند حمل‌ونقل، ترخیص، بیمه و صادرات و واردات کالا توضیح می‌دهد. شناخت این مفاهیم به درک بهتر فرآیندهای گمرکی و تسهیل تجارت کمک شایانی می‌کند.

تهیه و تنظیم: روابط عمومی سپاهان همراه