در نخستین ماه سال جاری قسمتی از دستورالعمل ۱۶بندی هیاتدولت مربوط به مدیریت و ساماندهی بازار ارز برای تجار ابلاغ شد که از اعمال تغییراتی در فرآیند تجارت خارجی و به ویژه در مورد واردات خبر می داد. سامانه ثبت سفارش کالا نیز با هدف هماهنگی برای اجرای این دستورالعمل جدید، دچار تغییراتی در قسمت های مختلف مثل بخش ثبت سفارش شد و بعد از تعطیلات عید نوروز مجددا در دسترس تجار قرار گرفت. طبق آنچه که گفته شد و براساس مصوبات اخیر هیات وزیران در ماه فروردین سالجاری، در جهت ساماندهی بازار ارز، تغییراتی در قسمت عملیات تجاری سامانه ثبتارش اعمال شده است که شامل تغییرات صورت گرفته در مقادیر و نوع عملیات ارزی می شود و در این بخش گزینه جدیدی به نام گزینه بدون انتقال ارز به گزینههای قبلی اضافه شده و همچنین گزینه غیربانکی که در گذشته وجود داشت حذف شده است. همچنان با شرکت سپاهان همراه ارائه دهنده خدمات ترخیص کالا ، واردات کالا از چین ، واردات کالا از دبی و حمل هوایی و حمل دریایی کالا همراه شوید.
با توجه به تغییرات ایجاد شده، بازرگانان در این سامانه در رابطه با عملیات ارزی با دو گزینه بدون انتقال ارز و بانکی روبه رو خواهند شد. علاوه بر این در بخش تامین ارز نیز تغییراتی صورت گرفته و متناسب با نوع عملیات ارزی انتخاب شده برای تامین ارز، قابل مشاهده و انتخاب خواهند بود. برای مثال تجار با انتخاب گزینه بانکی میتوانند گزینه هایی مانند خرید ارز از سیستم بانکی، از محل صادرات یا از محل حساب ارزی خود را انتخاب کنند. و یا در صورت انتخاب گزینه بدون انتقال ارز توسط تجار، مواردی از بند یک، ۵، ۶، ۷ یا ۸ ماده ۳۸ آییننامه اجرایی مقررات را به عنوان گزینه انتخابی به آنها پیشنهاد می دهد البته باید گفت که قبلا نیز واردات هر نوع کالایی بدون استثنا از چهار کشور چین، ترکیه ، هند و کره جنوبی بدون انتقال ارز ممنوع شده بود.
مواردی از بند یک، ۵، ۶، ۷ یا ۸ ماده ۳۸ آییننامه اجرایی مقررات واردات کالا
بند یک :
اما در خصوص توضیحات بیشتر در مورد گزینه انتخابی بند یک باید گفت در این بند به قطعات یدکی، ابزار برشی، قالب نو یا مستعمل و نمونه کالا(برای تحقیق و کپیبرداری) برای واحدهای تولیدی، آموزشی یا تحقیقاتی، نمونه دارو (فرآوردههای دارویی، مواد اولیه و مواد جانبی) و مواد مورد نیاز برای بسته بندی آن و تجهیزات و ملزومات پزشکی و آزمایشگاهی و بهداشتی، شیر و غذای کودک، کتب و نشریات و تجهیزات آزمایشگاهی و ملزومات تحقیقاتی علمی برای دانشگاه های علوم پزشکی اشاره شده است که اگر جنبه تجاری نداشته باشد، قابل ورود و ترخیص است.
بند پنج :
در بند پنجم نیز به کالاهای مورد نیاز پیمانکاران و مشاوران اشاره شده است که با تشخیص و موافقت سازمان دولتی مربوطه و همچنین موافقت وزارت صنعت، معدن و تجارت قابل ترخیص است.
بند شش :
بند ششم در رابطه با ورود و ترخیص موقت یا قطعی کتب و نشریات،CD، دیسکت، نوار و میکروفیلم حاوی مطالب علمی و فرهنگی و سایر محصولات صنعت چاپ، تکثیر و کپیبرداری در زمینههای علمی و فنی با موافقت وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است که با موافقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بدون ارائه هیچگونه مجوز دیگری قابل انجام است.
بند هفت :
اما طبق بند هفتم، قطعات، تجهیزات و لوازم مورد نیاز خط تولید واحدهای تولیدی داخلی که براساس قرارداد فروش از طرف فروشندگان خارجی به صورت رایگان به نام واحد تولیدی ارسال میشود، به تشخیص وزارتخانه تولیدی مربوطه و همچنین وزارت صنعت قابل ترخیص خواهد بود.
بند هشت :
با توجه به آخرین بخش گزینه های انتخابی در این قسمت که مربوط به بند هشتم می شود، اجزا و قطعات و لوازم مورد نیاز برای تعمیر و نگهداری و خدمات پس از فروش دستگاه های خارجی موجود در داخل کشور توسط نمایندگی های مجاز، با کسب مجوزهای لازم قابل ترخیص است. در این سامانه ، مجوزهای صادرشده از سوی سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران نیز آمده است. علاوه بر این در سامانه ثبت سفارش کالا قبل از انتخاب موارد بندهای مورد اشاره در آییننامه مذکور به مطالعه دقیق تمامی تذکرات و ضوابط تاکید شده است. یکی از تذکرات مهم در این سامانه این است که تنها درصورتی گزینه بدون انتقال ارز توسط تجار انتخاب شود که واردات به مواردی که در این آیین نامه اشاره شده مربوط شود در غیر این صورت تمامی تبعات ناشی از انتخاب اشتباه در این زمینه برعهده بازرگان خواهد بود. اما در خصوص پرونده هایی که قبل از اعمال تغییرات جدید دارای نوع عملیات ارزی غیر بانکی بوده اند، در صورت نیاز به ویرایش باید نوع عملیات ارزی آنها به حالت بانکی یا بدون انتقال ارز تبدیل شده و تغییرات جدید در بخش تامین ارز اعمال شود.
ابلاغیه مدیرکل واردات مناطق آزاد ایران به گمرکات کشور
همچنین مدیرکل مرکز واردات و امور مناطق آزاد و ویژه گمرک ایران در ابلاغیهای خطاب به گمرکات کشور جدیدترین ضوابط ثبت سفارش کالا را اعلام کرد، این ابلاغیه ۶ بند دارد که با توجه به بند اول آن90 روز برای مدت اعتبار ثبت سفارشها اختصاص داده شده است.
براساس بند دوم، موارد مرتبط با تبصره ۳ ماده ۴۰ آیین نامه اجرایی مقررات و صادرات و واردات پس از تعیین توسط وزارت جهاد کشاورزی اعلام خواهد شد.
طبق بند سوم مدت اعتبار درخواست ثبت سفارش، ۳۰ روز است .
در بند چهارم نیز مهلت ورود کالا به کشور در رویه غیر بانکی ، حداکثر ۱۸۰ روز از تاریخ صدور ثبت سفارش و در رویه بانکی تابع مقررات ارزی بانک مرکزی ایران اعلام شده است.
مطابق با بند پنجم این ابلاغیه، تغییر نوع کالای اساسی در ثبت سفارشهایی که برای آنها اعتبار اسنادی گشایش شده یا حواله ارزی بانکی ارسال شده است، براساس درخواست بانک و مجوز دستگاه های مربوطه قابل انجام است و بند آخر این ابلاغیه ، تمدید ثبت سفارش کالا را به استناد تبصره یک ماده ۴۰ آیین نامه اجرایی مقررات صادرات و واردات، صرفا در صورت تایید وزارت صنعت، معدن و تجارت قابل انجام دانسته است.
اما در ماه گذشته مجتبی خسروتاج ، رئیس سازمان توسعه تجارت یکی از نگرانی های واحدهای تولیدی را زمان بر بودن ثبت سفارش کالا به روش بانکی برای واردات دانست از این رو طبق مصوبه ستاد بررسی مسائل اقتصادی در این رابطه تا آخر تیرماه به هر میزان مواد اولیه، قطعات و تجهیزات در گروه بندی های یک و دو که در گمرکات بودند ، اجازه ثبت سفارش غیر بانکی را داشتند این یعنی بدون انتقال ارز ترخیص می شدند که این فرصت خوبی را برای بنگاه ها و واحدهای اقتصادی به وجود آورد. همچنین کار گروهها و ستادهای مختلفی تشکیل شد تا در ابعاد فنی، سامانه های ثبت سفارش کالا را کنترل کنند تا مشکلی پیش نیاد و برای رفع اشکالات فنی مربوط به این سامانه نیز مناقصه هایی برگزار شد و شرکت برنده این مناقصه بزودی برای رفع این اشکالات اقدام خواهد کرد.
طبق گفته خسروتاج نظام ثبت سفارش تغییر نکرده است و به همان شکل قبلی انجام میشود ، اما کنترل ها بیشتر شده است ، برای مثال در روش جدید ثبت سفارش، به متقاضی شماره ثبت سفارش داده نمیشود مگر اینکه قبل از آن کار کارشناسی در زمینه کالای وارداتی انجام شده باشد.