واردات کالا به معنای ورود کالاهای تولید شده در یک کشور خارجی به کشوری دیگر است. این فرایند مشمول واردات کالاهای موردنیاز یا محصولاتی است که در داخل کشور تولید نمی‌شوند. مجوز واردات کالا به دلایلی صادر می‌شود. یکی از اصلی‌ترین دلایل اخذ مجوز واردات کالا تنظیم و کنترل اقتصاد و بازار داخلی است. با صدور مجوز، دولت می‌تواند تعداد و نوع کالاهای واردتی را کنترل کند تا به تعادل و تولیدات بازار داخلی برسد. علاوه بر این، واردات کالاها ممکن است برای حفظ امنیت ملی و سلامت عمومی نیز نیازمند اخذ مجوز باشد. برای حفظ تعادل تجاری و جلوگیری از تبعیض تجاری، برخی کشورها ممکن است محدودیت‌های وارداتی را اعمال کنند و نیاز به مجوزهای وارداتی را مطرح کنند.
به‌طورکلی، مجوز خدمات واردات کالاها برای حفظ نظم و کنترل اقتصادی، حفظ امنیت و سلامت عمومی و رعایت قوانین تجاری بین‌المللی لازم است. این مجوزها به دولت‌ها امکان می‌دهند تا بازرگانی بین‌المللی را مدیریت و کنترل کنند و به منافع ملی و عمومی خود حفظ کنند. از طرفی واردات کالای دست‌دوم به کشور ممنوع است مگر در مواقع خاص که بعضی از کارخانه‌ها، مراکز صنعتی نیاز به واردات ماشین‌آلات دست‌دوم داشته باشند، در این راستا کمسیونی تشکیل می‌شود از تعدادی نمایندة وزارت‌خانه‌های مختلف تا به آن رسیدگی کنند.
پیشنهاد خواندنی: کارگزار رسمی گمرک
مجوزهای لازم برای واردات کالا
در ادامه جدولی مشاهده می کنید که به صورت کلی مجوزهای لازم برای واردات کالا جمع آوری شده است. همچنین همه‌ی مجوزهای لازم برای واردات کالا را به‌صورت تفکیک‌شده توضیح داده‌ایم؛ از کجا باید گرفته شوند، برای چه کالاهایی الزامی هستند، و چرا باید دریافت شوند.
| نام مجوز | صادرکننده | هدف اصلی |
|---|---|---|
| ثبت سفارش | وزارت صمت | مجوز ورود کالا به کشور |
| استاندارد | سازمان ملی استاندارد | اطمینان از کیفیت و ایمنی کالا |
| بهداشت | وزارت بهداشت | حفظ سلامت عمومی |
| قرنطینه دامی/نباتی | وزارت جهاد کشاورزی | جلوگیری از انتقال آفات و بیماری‌ها |
| وزارت راه | وزارت راه و شهرسازی | نظارت بر حمل‌ونقل بین‌المللی |
| ارشاد | وزارت فرهنگ و ارشاد | کنترل محتوای فرهنگی و چاپی |
| انرژی اتمی | سازمان انرژی اتمی | کنترل تجهیزات پرتوزا |
| تنظیم مقررات | وزارت ارتباطات | کنترل تجهیزات مخابراتی |
| محیط زیست | سازمان محیط زیست | جلوگیری از آلودگی زیست‌محیطی |
| مواد مخدر | ستاد مبارزه با مواد مخدر | کنترل مواد شیمیایی حساس |
| بانک مرکزی | بانک مرکزی ایران | تخصیص ارز وارداتی مجاز |
ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت
مرجع صادرکننده: وزارت صنعت، معدن و تجارت (سامانه جامع تجارت – sabtaresh.tpo.ir)
ثبت سفارش، اولین و اصلی‌ترین مرحله در واردات قانونی کالا است. با این کار، دولت اطلاع پیدا می‌کند که چه کالایی، با چه ارزشی و از کجا قرار است وارد کشور شود. بدون ثبت سفارش، هیچ کالایی اجازه ورود به کشور را ندارد و بانک‌ها نیز پرداخت ارزی را انجام نمی‌دهند. این مجوز در واقع مجوز ورود کالا به کشور محسوب می‌شود.
مجوز سازمان ملی استاندارد ایران
مرجع صادرکننده: سازمان ملی استاندارد ایران
بسیاری از کالاهای وارداتی مشمول استاندارد اجباری هستند؛ مانند لوازم برقی، قطعات خودرو، مواد غذایی بسته‌بندی‌شده و مصالح ساختمانی. هدف این مجوز، تضمین کیفیت و ایمنی کالا برای مصرف‌کننده داخلی است. در صورت نداشتن این مجوز، کالا در گمرک متوقف شده و اجازه ترخیص نخواهد داشت. فهرست کالاهای مشمول استاندارد اجباری به‌صورت دوره‌ای در سایت سازمان استاندارد منتشر می‌شود.
مجوز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
مرجع صادرکننده: سازمان غذا و دارو (وابسته به وزارت بهداشت)
برای واردات کالاهای خوراکی، دارویی، آرایشی و بهداشتی الزامی است. هدف، حفظ سلامت عمومی جامعه و جلوگیری از ورود کالاهای مضر یا تقلبی است. در این فرآیند، نمونه کالا باید مورد بررسی آزمایشگاهی قرار گیرد و ترکیبات آن باید با استانداردهای بین‌المللی مطابقت داشته باشد. همچنین برچسب کالا باید شامل مشخصات فارسی، تاریخ تولید و انقضا باشد.
مجوز قرنطینه دامی و نباتی
مرجع صادرکننده: وزارت جهاد کشاورزی – سازمان دامپزشکی کشور و سازمان حفظ نباتات
برای واردات محصولات دامی، گیاهی، بذر، کود، چوب، دانه‌های خوراکی و هر نوع کالای مرتبط با کشاورزی الزامی است. این مجوز تأیید می‌کند که کالا از آلودگی، آفت یا بیماری‌های خطرناک عاری است. هدف آن، جلوگیری از انتقال بیماری‌های دامی و آفات گیاهی به داخل کشور است. بدون این مجوز، کالا ممکن است در مرز معدوم یا مرجوع شود.
مجوز وزارت راه و شهرسازی (مجوز حمل کالا)
مرجع صادرکننده: وزارت راه و شهرسازی – سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای
این مجوز برای محموله‌هایی که با ناوگان غیرایرانی حمل می‌شوند الزامی است. گمرک موظف است از ترخیص کالایی که فاقد این مجوز باشد خودداری کند. هدف از آن، نظارت بر حمل‌ونقل بین‌المللی و اخذ عوارض حمل ده‌درصدی برای کالاهای واردشده با ناوگان خارجی است. در برخی موارد، حتی در حمل با کشتی‌های ایرانی نیز ممکن است گمرک به دلیل تغییر پرچم یا مالکیت کشتی، این مجوز را درخواست کند.
مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
مرجع صادرکننده: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی – دفتر چاپ و نشر
برای واردات ماشین‌آلات چاپ، محصولات فرهنگی، کتاب، مجلات، نرم‌افزار و فیلم الزامی است. این وزارتخانه بررسی می‌کند که محتوای کالا با قوانین فرهنگی و اخلاقی کشور مغایرت نداشته باشد. هدف این مجوز، حفظ چارچوب فرهنگی کشور و جلوگیری از ورود آثار نامناسب یا غیرمجاز است.
مجوز سازمان انرژی اتمی ایران
مرجع صادرکننده: سازمان انرژی اتمی ایران
برای کالاهایی که شامل مواد یا تجهیزات پرتوزا هستند (مثل دستگاه‌های رادیوگرافی صنعتی، لیزرهای خاص، رادیو داروها و تجهیزات پزشکی دارای اشعه). هدف، حفاظت از سلامت انسان و محیط‌زیست و کنترل امنیتی تجهیزات حساس است. بدون این مجوز، کالا در گمرک ضبط یا مرجوع می‌شود.
مجوز سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی
مرجع صادرکننده: سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (زیرمجموعه وزارت ارتباطات)
برای واردات تجهیزات مخابراتی، الکترونیکی، بی‌سیم، موبایل، مودم، روتر و هر کالایی که امواج رادیویی ارسال یا دریافت می‌کند. هدف این مجوز، جلوگیری از تداخل فرکانسی، امنیت شبکه‌های ارتباطی و رعایت استانداردهای فنی جهانی است. کالاهایی که این مجوز را دریافت می‌کنند معمولاً دیگر نیازی به مجوز استاندارد جداگانه ندارند.
مجوز سازمان حفاظت محیط زیست
مرجع صادرکننده: سازمان حفاظت محیط زیستبرای واردات کالاهایی که ممکن است باعث آلودگی هوا، خاک یا آب شوند (مانند باتری، مواد شیمیایی، پلاستیک‌های صنعتی، سموم یا پسماندها). هدف، جلوگیری از ورود کالاهای مضر برای محیط زیست و کنترل پسماندهای خطرناک وارداتی است. در صورت نداشتن مجوز، گمرک موظف به جلوگیری از ترخیص این اقلام است.
مجوز سازمان مبارزه با مواد مخدر
مرجع صادرکننده: ستاد مبارزه با مواد مخدر (وابسته به وزارت کشور)
برای کالاهایی که ممکن است در تولید یا فرآوری مواد مخدر صنعتی یا دارویی کاربرد داشته باشند. هدف از آن، پیشگیری از سوءاستفاده از واردات مواد شیمیایی حساس در تولید مواد غیرقانونی است. این مجوز معمولاً برای شرکت‌های دارویی، شیمیایی یا تولیدی خاص مورد نیاز است.
مجوز بانک مرکزی (برای تخصیص ارز وارداتی)
مرجع صادرکننده: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
اگر واردکننده بخواهد از ارز نیمایی یا دولتی برای پرداخت هزینه کالا استفاده کند، باید از بانک مرکزی مجوز تخصیص ارز دریافت کند. هدف، شفافیت در تبادلات ارزی و جلوگیری از خروج غیرقانونی ارز از کشور است.
مدارک لازم برای دریافت کارت بازرگانی
- ارائه مدارک و شواهد دال بر عدم ورشکستگی
- دارابودن سابقه مشخص در فعالیت‌های اقتصادی
- داشتن سرمایه حداقلی 200 میلیون تومانی در حساب جاری معتبر نزد بانک
- کارت پایان خدمت و مدرک تحصیلی مدیرعامل یا رئیس هیئت‌مدیره شرکت
- ارائه پروانه کسب و سند مالکیت یا اجاره‌نامه رسمی، مبتنی بر برخورداری از محل اقامت و کار
مدارک و اسناد لازم جهت صدور مجوز واردات کالا
- تکمیل فرم درخواست اخذ مجوز واردات
- صدور مجوز ورود و خروج کالاهای مجاز
- ارائه گواهینامه ثبت شرکت
- ارائه مدارک هویتی متقاضی
- ارائه گواهی عدم سوءپیشینه
- ارائه اصل و کپی کارت بازرگانی
- ارائه فاکتور رسمی (Invoice)
- ارائه پکینگ لیست (Packing List)
- ارائه بارنامه یا BL (Bill of Lading)
- ارائه پروفرما (Proforma Invoice)
- ارائه گواهی مبدأ (Certificate of Origine)
- ارائه معرفی‌نامه رسمی دایر به معرفی نماینده
- ارائه گواهی بهداشت (برای فرآورده‌های نباتی صادراتی)
- ارائه قبض انبار (در مواردی که کالا به اماکن گمرکی رسیده باشد)
- ارائه گواهی استاندارد (برای کالاهایی که رعایت استاندارد اجباری اعلام شده است)
- ارائه اصل و کپی وکالت‌نامه (در مواردی که اظهارکننده کالا به گمرک غیر از صاحب کالاست)
- دریافت کد اقتصادی 10 رقمی به عنوان هویت تجاری یک فرد یا شرکت در سامانه جامع تجارت
- پرداخت عوارض گمرکی برای تخلیه کالا از گمرک
قوانین و مقرراتی که برای ورود کالا باید رعایت شود!
- دادن مدارک ثبت سفارش و همچنین اطلاعات کامل در مورد کالا نیاز است و همچنین شماره استاندارد کالا.
- باید فرمولاسیون و آزمایش‌ها کامل باشد و به امضا تولیدکننده برسد و همچنین تاریخ در آن قید شود.
- ارائه اصل پیش‌فاکتور با امضای تولیدکننده.
- دادن گواهینامه بهداشت.
دریافت مجوز واردات کالا چه شرایط و مراحلی دارد؟
برای‌آنکه بتوانید مجوزهای وارداتی را به دست آورید، باید مدارک لازم جهت واردات کالا را تهیه کنید و کارت بازرگانی داشته باشید. برای واردات کالا از کشورهای خارجی، باید مجوزهای لازم را دریافت کرد. این مجوزها ممکن است باتوجه‌به نوع کالا و کشور مبدأ متفاوت باشند. قبل از واردات کالا بهتر است که با مراجع ذی‌صلاح تماس گرفته و مجوزهای موردنیاز را بررسی کنید.
همچنین، باید به هزینه‌های مربوط به دریافت مجوزها، مالیات و عوارض وارداتی توجه کنید. همچنین ثبت‌نام و فعال‌سازی حساب کاربری در سامانه گمرک و داشتن گواهی استاندارد برای کالای وارداتی از الزامات اولیه به شمار می‌رود. در نتیجه باید این نکته را فراموش نکرد که طرف معامله نباید تابعیت کشورهای ممنوع‌المعامله با ایران را داشته باشد. همچنین قبل از اینکه به خرید کالای خود بپردازید، حتماً ممنوع بودن یا نبودن آن را بررسی کنید. این کار با کد تعرفه گمرکی (HS code کد تعرفه کالا) و ثبت‌نام در سامانه جامع تجارت صورت می‌گیرد. به‌صورت کلی برای ثبت سفارش و انجام کارهای واردات باید در ابتدا پروفایلی در سامانه ntsw.ir داشته باشید.
هزینه دریافت مجوزهای قانونی واردات کالا
- هزینه بازرسی کیفی
- هزینه خدمات حمل
- هزینه بیمه باربری
- هزینه بازرسی کالا
- هزینه انبارداری
- هزینه‌های گمرکی
- هزینه صدور ترخیصیه کشتیرانی
- هزینه مربوط به مالیات کارت بازرگانی
- قبض انبار الکترونیکی، پرینت اظهارنامه گمرکی و…
- هزینه گواهی استاندارد، به مقیاس هشت در هزار
- هزینه وثیقه کانتینر، در صورت حضور بار در کانتینر
- هزینه‌های مربوط به دستمزد مراحل ترخیص کالا از گمرک
- هزینه حق توقف کالا در انبار تا زمان صدور سند ترخیصیه
- هزینه آزمایشگاه‌ها، در صورت نیاز به آزمایش کالای مربوطه
- هزینه فیش ثبت سفارش بازرگانی معادل پنج در هزار مبلغ پروفرما
- هزینه انبارداری و صدور بیجک بر اساس جدول شرکت‌های انبارهای عمومی
در پایان
در مطلب بالا تلاش کردیم تا درباره مهم‌ترین مجوزهای واردات کالا صحبت کنیم. واردات کالاها از کشورهای دیگر یکی از روش‌های تجارت است که از دیرباز سود خوبی داشته است. افراد بسیاری هستند که با واردات کالا کسب‌وکار بسیار خوبی برای خود راه‌اندازی کرده‌اند. یکی از موارد مهمی که برای انجام این کار باید در نظر داشت، دریافت مجوزهای موردنیاز برای واردات قانونی کالا به داخل کشور است.
پیشنهاد می‌شود جهت کسب اطلاعات بیشتر در حوزه صادرات و واردات کالا از خدمات شرکت بازرگانی سپاهان همراه استفاده کنید. کارشناسان سپاهان همراه به دلیل داشتن تجربه زیاد می‌توانند خدمات مناسبی را در امور بازرگانی به شما ارائه دهند. جهت آشنایی با خدمات متنوع شرکت سپاهان همراه با ما تماس بگیرید.
سؤالات متداول
واردات به خرید کالا از یک کشور دیگر و واردشدن آن به کشور موردنظر گفته می‌شود که شامل واردات قطعی و واردات موقت است.
بازارچة مرزی یعنی کالاها وارد منطقة گمرکی یک کشور می‌شوند و در انجام باقی می‌مانند تا تعرفه‌های گمرکی پرداخت شود. برای واردات کالا از بازارچه‌های مرزی نیاز به‌پیش فاکتور (پروفرم) نیست و ورود و خروج کالا توسط فاکتورهای مرجع انجام می‌شود.
