کشور چین در کنار آمریکا بزرگترین اقتصاد جهان را دارد و از لحاظ حجم صادرات توانسته به بزرگترین مبدا صادراتی تبدیل شود. صادرات چین سالانه بین 2.5 تا 2.7 تریلیون دلار است و با سبقت از آمریکا به رتبه اول صادرات در جهان رسیده است. شاید تصور شود بخش اعظم تولید ناخالص ملی چین از همین صادرات انجام می‌شود ولی حقیقت این است که این رقم تنها 18 درصد تولید ناخالص ملی چین را در بر می‌گیرد. بیشترین صادرات چین شامل تولیدات صنعتی است.
حدود 94 درصد صادرات چین از لحاظ ارزش به تولیدات صنعتی اختصاص دارد. این یعنی مجموع تولیدات کشاورزی و محصولات معدنی و سوختی به 5 درصد حجم صادرات می‌رسد. به معنی دیگر کشور چین اقتصادی تولید محور دارد و با محصولات تولیدی خود توانسته اکثر بازارهای جهان را اشباع کند و با رشدی چشمگیر هر سال شاهد افزایش در شاخص‌ها باشد.
پیشنهاد خواندنی؛ صادرات چیست؟ + مراحل صادرات
سوال اصلی اینجاست که چگونه اقتصاد چین طی سال های گذشته محرک اصلی رشد اقتصادی جهان شده است؟ در این مقاله قصد داریم سوالات زیر را پاسخ داده و تحلیل کنیم.
- چگونه چین به بزرگترین کشور های صادر کننده انواع کالاها به سراسر جهان تبدیل شده است؟
- بیشترین صادرات چین به کدام کشور ها است؟
- صادرات کشور چین به ایران بیشتر شامل کدام کالاها است؟
- چگونه چین همه کالا ها را ارزان تولید و صادر می کند؟
- آیا آمریکا و چین با وجود رقابت شدید در بازار بین المللی، تجارت متقابل هم دارند؟
شاخص‌های اقتصادی چین
چین یکی از قدیمی ترین تمدن های جهان است که از سال 1949 توسط حزب کمونیست به عنوان “جمهوری خلق چین” اداره می شود. از نظر مساحت دومین کشور بزرگ جهان و پرجمعیت ترین کشورها است. از زمان رهبری Deng Xiaoping یکی از سریع ترین اقتصادهای جهان را برپا ساخته، که بعد از کشور آمریکا در جایگاه دوم دنیا قرار گرفته است.
در ابتدا ببینیم که این کشور از لحاظ شاخص های اقتصادی در چه وضعیتی است؟
- نرخ تورم 4%
- نرخ بیکاری 8%
- تولیدات ناخالص داخلی 1 میلیارد دلار
- سهم بخش صنعت و کشاورزی و خدمات GDP به ترتیب مساوی با 40.7% ، 7.2% و 52.2%
- مهمترین محصولات صنعتی لوکوموتیو، محصولات فناوری، قطعات کامپیوتری، مواد شیمیایی، خودرو، قطعات برقی و خودرو
- مهمترین محصولات معدنی گرافیت، فولاد، سرب، آلومینیوم، طلا، زغال سنگ و سیمان
- مهمترین محصولات کشاورزی سیب زمینی، دانه های روغنی، برنج، گندم و گوجه فرنگی
دلایل ارزان بودن کالای چینی
دلایل زیادی وجود دارد که چین بزرگترین صادر کننده جهان شده است. از مهمترین آنها می‌توان به نیروی کار فراوان و ارزان این کشور اشاره کرد. این کشور با بیش از یک میلیارد جمعیت، به بزرگترین بازار نیروی کار جهان تبدیل شده است. شاید این سوال به وجود آید که کشور هند با توجه به جمعیتی بالغ بر یك میلیارد و 252 میلیون نفر، چرا از چنین پتانسیل نیروی کاری نظیر چین بهره نبرده است؟ توسعه همه‌جانبه‌ای که چین در بخش‌های مختلف اقتصادی انجام داده از مهمترین این دلایل است. چین کشوری است که منابع طبیعی خود را حفظ کرده است و الگوی پیشرفت اقتصادی جامعی در پیش گرفته است. از سوی دیگر هند کشوری است که به شدت با فقط مطلق و خشکسالی غیرقابل برگشت مواجه است. توزیع ناعادلانه ثروت و منابع تقریبا آفتی است که باعث شده هند نتواند از هیچ نظر با چین مقایسه شود.
متوسط کار یک چینی بیش از یک هندی است. متوسط کار یک چینی روزانه 12 ساعت و متوسط کار یک هندی 8 ساعت است. به علاوه باید در نظر داشت که مواد اولیه در چین با قیمت پایین تری نسبت به هند، وارد می شود و از این حیث نیز صادرات در چین بسیار ارزان تر تمام می شود.
بیشترین صادرات چین در سال 2020
بیشترین صادرات چین عبارتند از:
- تجهیزات پخش
- کالاهای الکتریکی
- فناوری های پردازش شده
- رایانه
- ماشین های اداری و قطعات آن ها
- انواع تلفن ثابت و همراه و قطعالت و لوازم جانبی آن ها .
- قطعات خودرو
- پوشاک
- تجهیزات پزشکی
- لوازم روشنایی
- سنگ آهن، فولاد
- طلا
پیشنهاد خواندنی؛ مرحل صادرات زعفران
همسایگان چین مانند کره جنوبی و ژاپن از شریک های تجاری مهم و اصلی چین به شمار می روند. این کشور ها از روابط تجاری بسیار خوبی با یکدیگر برخوردارند. از سوی دیگر چین دارای بزرگترین بازار خودرو در جهان است. بازاری که از طریق خودروهایی با طراحی های روز دنیا و قیمت های بسیار مناسب، در حال رقابت در سطح جهانی است.
بیشترین صادرات چین به چه کشورهایی است؟
کشورهای همسایه چین مهمترین مقصد صادراتی این کشور هستند ولی جالب است بدانید با این وجود که بیشترین صادرات چین به کشورهای آسیای شرقی است ولی بزرگترین حجم صادراتش به ایالات متحده است. چیزی بالغ بر 16 درصد ارزش دلاری صادرات این کشور به مقصد آمریکا بود؛ یعنی نزدیک به 430 میلیارد دلار. هنگ کنگ مقصد بعدی آمار تجاری است که البته به قصد صادرات مجدد انجام می‌شود. ژاپن، کره جنوبی و آلمان کشورهای سوم تا پنجم مقاصد تجاری چین هستند. در جدول زیر جزئیات این تجارت را می‌بینیم:
رشد اقتصادی در چین
در باب رشد اقتصادی چین می توان به موارد بسیار تاثیر گذاری نظیر سرمایه انسانی و رشد فناوری اشاره کرد. در واقع ترکیب نیروی کار به همراه مواد اولیه و سرمایه منجر به افزایش بازده اقتصادی خواهد شد. کشور چین بوسیله این الگو به رشد اقتصادی خود کمک به سزایی کرده است. نمونه بارز این رشد، برند هوآوی است که با داشتن 20% از سهم بازار جهانی موبایل، به عنوان با ارزش ترین برند جهان در سال 2019 و در مقام دوم پس از سامسونگ قرار گرفته است.
تجارت بین چین و آمریکا
در سال‌های گذشته رقابت شدیدی در تعرفه های تجاری بین دو کشور آمریکا و چین وجود داشته است. با نگاه به آمارهای سال 2018 مشخص می شود که بالغ بر 19% از کل کالاهایی چینی به آمریکا صادر می شوند. ایالت متحده آمریکا نیز تقریبا 109 میلیارد دلار کالا به چین صادر کرده است، که کالاهای مشروحه زیر برخی از آن ها هستند :
| کالاها: | میزان صادرات: |
|---|---|
| سویا | 19.5 میلیارد دلار |
| پنبه | 3.4 میلیارد دلار |
| ذرت | 1.3 میلیارد دلار |
| پوست حیوانات | 827 میلیون دلار |
| مواد آلومینیوم | 3 میلیارد دلار |
| کاغذ و پلاستیک | 2.4 میلیارد دلار |
قسمت عمده صادرات آمریکا به چین، مواد اولیه است و مابقی شامل کالاهای با ارزشی مانند انواع خودرو و صنایع هواپیماهایی غیر نظامی است. طبق آمار های سال 2019 شرکت‌های آمریکایی بیش از 5 میلیارد دلار خودرو و 8.4 میلیارد دلار هواپیما به چین ارسال کرده اند.
صادرات و واردات بین چین و ایران
دو کشور ایران و چین سال های زیادی است که مراوادت تجاری بسیاری دارند. از همین رو چین برای بازرگانان ایرانی به یکی از اصلی ترین مراکز تجاری دنیا تبدیل شده است . صادرات محصولات چینی به کشور عزیزمان مبلغی در حدود 16.9 بیلیون دلار است.
واردات ایران از چین طیف وسیعی از کالاها از جمله گوشی و لوازم جانبی موبایل، انواع دوربین عکس برداری و فیلم برداری و لوازم آتلیه، دوربین های مدار بسته و تجهیزات نظارت تصویری، لوازم روشنایی، تجهیزات برقی و الکترونیکی، لوازم ورزشی، ابزار برقی و دستی، یراق آلات، تجهیزات برقی و الکترونیکی، مواد پلاستیکی و غیره را شامل می شود. در مورد کالاهای صادراتی ایران به چین، به جز نفت و میعانات گازی می توان به پسته، فندق، زعفران فرش نفیس دست باف ایرانی و صنایع دستی اشاره کرد .
منابع: .tradingeconomics ,investopedia
