اینکوترمز، اصطلاحات زبان تجارت بین الملل است. در سراسر جهان برای عقد قراردادهای بین المللی از اینکوترمز استفاده می شود و مسئولیت خریدار و فروشنده را در قبال یکدیگر تعیین می کند. تجارت بین الملل، یکی از مسائل پیچیده ای است که قواعد و قوانین مخصوص به خود را دارد. بنابراین، کسی که در حوزه تجارت بخصوص تجارت بین الملل فعالیت می کند، باید اطلاعات لازم و کافی را در این زمینه داشته باشد و قوانین مشترک بین المللی را آموخته باشد. بدون اطلاع از قوانین و قراردادهای آن، واردات و صادرات کالا بسیار سخت یا حتی غیر ممکن می شود.
- اینکوترمز چیست؟
- آیا می دانید اینکوترمز در تجارت، به چه مواردی اطلاق می شود و به چه معناست؟
- آیا از قوانین اینکوترمز 2010 اطلاع دارید؟
- از دسته بندی های مختلف اینکوترمز چه می دانید؟
این قوانین در سال 2010 نوشته شده و به تازگی قوانین جدیدی در سال 2018 نیز به آن اضافه شده است. یعنی اتاق بازرگانی بین المللی، اصطلاحاتی را در بین کشورهای مختلف منتشر کرده که تمامی کشورها برای تجارت با کشورهای دیگر، باید آن ها را بیاموزند و به کار گیرند.
هر مسئله ای که مرتبط با انتقال کالا از فروشنده به خریدار باشد، می تواند در بحث اینکوترمز بین‌المللی جا داشته باشد. مسائل مختلفی از جمله ترخیص کالا و قوانین پرداخت هزینه و حمل و نقل کالا و … همگی با اینکوترمز در ارتباط هستند.
اطلاعات اصطلاحات اینکوترمز در یک نگاه
اینکوترمز به چند دسته تقسیم می شود؟
اینکوترمز شامل 4 دسته کلی A, B, C, D می باشد و هر دسته اصطلاحات مشخصی دارد.
- دسته بندی E : تحویل کالا به خریدار در نقطه مبدا بدون کرایه حمل و نقل
در این دسته بندی، خریدار، کالای خود را در فروشگاه یا انبار فروشنده تحویل می گیرد. در این روش خرید، کلیه اعمال مربوط به حمل و بیمه و ترخیص کالا به عهده خود اوست. پس فروشنده در این نوع خرید، تنها وظیفه تحویل کالا و دریافت هزینه را دارد و صفر تا صد ریسک تجارت آن کالا در اختیار خریدار خواهد بود.
- دسته بندی F : تحویل کالا به خریدار بدون پرداخت هزینه حمل و نقل
در این روش که خود از 3 قسمت تشکیل شده است، فروشنده با خریدار شرط می کند که کالای مورد نظر را هرجایی که او بخواهد تحویل می دهد. اما هزینه های حمل و بیمه و بارگیری باز هم به طور کامل با خریدار است و فروشنده پس از تحویل کالا دیگر هیچ مسئولیتی در قبال آن ندارد. این قرارداد به 3 شکل انجام می گیرد که تفاوت آن ها در مکان تحویل کالا می باشد.
- دسته بندی C : تحویل کالا به خریدار در نقطه مبدا با پرداخت کرایه حمل و نقل
در این نوع دسته بندی، خطر تجارت بین فروشنده و خریدار تقسیم می شود و دیگر یکی از آن ها متضرر نمی شود. این اصطلاح به تجارتی گفته می شود. در این دسته، خریدار کالا را با مسئولیت و هزینه فروشنده، در مقصد تحویل می گیرد. البته دیگر فروشنده ضامن کالاها و نقوص آن ها نیست و هزینه های اضافه گمرک نیز بر عهده خریدار است.
این دسته نیز از 4 قسمت تشکیل شده است که در اینجا به طور مختصر به آن ها اشاره می کنیم.
CFR
در این اصطلاح که به تجارت و حمل و نقل دریایی مربوط می شود. فروشنده تا زمانی در قبال کالاها مسئولیت دارد که آن ها را روی کشتی بارگیری نماید و هزینه حمل آن را پرداخت کند. از اینجا به بعد دیگر همه چیز با خریدار است.
CIF
این اصطلاح، نیز مخصوص حمل و نقل دریایی است. همه هزینه های حمل و نقل و بارگیری و بیمه به عهده فروشنده می باشد. یعنی صفر تاصد هزینه های تجاری انتقال کالا بر عهده فروشنده است. اما مسئولیت او باز هم پس از بارگیری کالا به پایان می رسد.
CPT
این قسمت که مربوط به تجارت زمینی یا هوایی است. فروشنده موظف است هزینه حمل و بارگیری کالا را تا مقصد مورد نظر خریدار پرداخت کند و مسئولیت کالا را به عهده بگیرد. در این نوع قرارداد، هزینه حمل و نقل با فروشنده و هزینه بیمه و بازرسی با خریدار است.
CIP
این قرارداد، برای کلیه روش های حمل و نقل تجاری اعم از دریایی، هوایی و زمینی بکار می رود. در این نوع دسته بندی نیز، فروشنده مسئولیت صفر تا صد کار را برعهده دارد. یعنی از زمانی که کالا برای انتقال آماده می شود تا بارگیری و هزینه های حمل و نقل و تحویل، همگی بر عهده فروشنده است و خریدار تنها هزینه بازرسی را پرداخت می کند.
تفاوت مسئولیت فروشنده و خریدار برای ترخیص کالا در قراردادهای اینکوترمز
این دسته بندی نیز، شامل مسئولیت های فروشنده برای تحویل کالا در مقصد مورد نظر خریدار است. در این دسته، فروشنده همه هزینه ها و خسارات را برعهده می گیرد تا کالای خود را در تجارت بین الملل معرفی کند و بفروشد.
در اینجا به طور مختصر، اصطلاحات این دسته را با هم مرور می کنیم.
- DAF
این اصطلاح عموما برای حمل و نقل تجاری از طریق راه آهن استفاده می شود. فروشنده با تحویل کالا به شرکت راه آهن، از او سندی می گیرد که همه اعمال مربوط به تحویل کالا را خود انجام دهد و در مرز تعیین شده به خریدار تحویل دهد.
- DES
این اصطلاح مخصوص حمل و نقل دریایی است و به موجب آن فروشنده موظف است کالاها را روی عرضه کشتی درمقصد به خریدار تحویل دهد. در این روش، کلیه هزینه های ترخیص کالا برعهده خریدار است.
- DEQ
این اصطلاح نیز مختص تجارت دریایی است و به موجب آن، فروشنده تعهد دارد کالاها را تا اسکله شهر مورد نظر خریدار حمل کند و آن را تحویل او دهد. در این روش، همه هزینه ها توسط فروشنده پرداخت می شود.
- DDU
اصطلاح ذکر شده زمانی بکار می رود که فروشنده کالا را تا کشور تعیین شده خریدار برساند، اما هیچ یک از هزینه های حمل و نقل و گمرک را پرداخت نکند.
- DDP
این اصطلاح به معنی مسئولیت صرف فروشنده می باشد. یعنی از ابتدا تا انتهای کار انتقال کالا با فروشنده باشد. او پس از رساندن کالا به مقصد خریدار، مجبور است همه هزینه های حمل و نقل ،بیمه، بارگیری، گمرک و حتی ترخیص کالا و عوارض را پرداخت کند.
جمع بندی
اینکوترمز مجموعه‌ای از اصطلاحات استاندارد و قوانین بین‌المللی است که مسئولیت‌ها و وظایف خریدار و فروشنده را در فرآیند تجارت مشخص می‌کند. این قوانین، با ایجاد شفافیت و هماهنگی میان طرفین، از وقوع اختلافات جلوگیری کرده و تجارت بین‌المللی را تسهیل می‌کنند.
اینکوترمز به 4 دسته اصلی تقسیم می‌شود:
دسته E: خریدار کالا را در مبدا تحویل می‌گیرد و تمام مسئولیت‌ها با او است.
دسته F: فروشنده کالا را در محل مشخص تحویل می‌دهد، اما هزینه‌های حمل و بیمه بر عهده خریدار است.
دسته C: فروشنده مسئول هزینه حمل تا مقصد است، اما ریسک و هزینه‌های اضافی با خریدار خواهد بود.
دسته D: فروشنده تمام مسئولیت‌ها از جمله حمل، بیمه و ترخیص کالا را بر عهده دارد.
هر دسته شامل اصطلاحات متنوعی است که برای روش‌های مختلف حمل‌ونقل (دریایی، زمینی، هوایی) طراحی شده‌اند و نقش مهمی در تعیین مسئولیت‌های طرفین در معاملات بین‌المللی ایفا می‌کنند. در نهایت، آگاهی از قوانین اینکوترمز برای هر فعال حوزه تجارت بین‌المللی ضروری است، چرا که بدون دانش کافی در این زمینه، مدیریت و موفقیت در واردات و صادرات کالا به شدت دشوار خواهد بود.
