حجم تجاری و روابط بین ایران و عمان
آیا می دانید علت توسعه یا عقب ماندگی کشورها در زمینه های اقتصادی و تجاری به چه عواملی بستگی دارد؟ آیا ایران می تواند روابط تجاری خود را با عمان بیش از پیش گسترش دهد؟ آیا تجارت و توسعه اقتصاد ایران با همکاری کشوری مانند عمان ممکن است؟
همانطور که می دانید، در جهان امروز، تجارت و توان توسعه اقتصادی، یکی از مهم ترین شاخص های اقتصاد پویای هر کشور می باشد. هر چه پتانسیل کشورها برای تولید ،سرمایه گذاری تجاری و افزایش صادرات به دیگر مناطق بیشتر باشد، احتمال موفقیت او در زنجیره اقتصاد جهانی بیشتر شده و قابلیت های بیشتری برای تجارت بین المللی می یابد.
از چه راه هایی می توانیم حجم روابط تجاری خود را با عمان افزایش دهیم؟
یکی از کشورهایی که جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشور دوست، آن را در لیست همکاران اقتصادی و تجاری قرار داده است، کشور عمان است. این کشور که در ایران باستان، یکی از شهر های ایران به شمار می رفت، پس از جدایی از کشور ما، در برحه های زمانی مختلف، سیاست های متفاوتی را برای تجارت با ایران اتخاذ کرد.
روابط اقتصادی و تجاری بین دو کشور ایران و عمان ،از سال های قبل از انقلاب اسلامی آغاز شد و پس از انقلاب گسترش یافت. شاید علت اینکه دو کشور ایران و عمان می توانند همپای اقتصادی خوبی برای یکدیگر باشند، قابلیت ها و اشتراکات سیاسی، نظامی و فرهنگی مشترکی است که میان دو کشور وجود دارد.
مهم ترین اصل برای توسعه تجاری و رونق واردات و صادرات میان دو کشور، توافق آن ها با یکدیگر و داشتن پتانسیل های متقابل است. این کشور، به خاطر داشتن مرز مشترک با ایران ،به راحتی می تواند روابط نزدیکی با کشور ما داشته باشد و از این اشتراک بهره ببرد. عمان کشوری سلطنتی است و درآمد آن به طور عمده از طریق نفت تامین می شود و پس از کاهش قیمت جهانی نفت، دچار افت و رکود اقتصادی شدیدی شد. بنابراین او هم نیاز دارد تا از راه های دیگری غیر از فروش نفت، درآمد و بودجه کشور خود را تامین کند.
کشور عمان برای رسیدن به این هدف، 2 روش اصلی را معرفی کرد؛
- رونق تولید اقتصادی
- جلوگیری از بیکاری یا ایجاد شغل
یکی از راه های رونق اقتصادی در کشورها، افزایش مبادلات تجاری یا صادرات و واردات است که عمان در این زمینه با کشورهای امارات، چین، هند، عربستان، آمریکا، ایران و عراق در ارتباط است. عمده محصولاتی که عمان به صادرات آن می پردازد، اقلامی مانند ماشین های صنعتی و راکتورها، وسایل نقلیه، مصنوعات فلزی، مروارید، نباتات،محصولات لبنی، محصولات پروتئینی مانند گوشت، روغن های حیوانی، انواع کود و … می باشد و عمده کالاهایی که در لیست صادرات ایران به عمان است، در دسته های فلزات، مواد غذایی پروتئینی و سوخت های معدنی هستند.
همانطور که گفتیم، ایران یکی از کشورهای مرتبط با عمان است و در سال های اخیر، روابط تجاری و اقتصادی در بین این دو کشور رشد زیادی داشته است. کما اینکه در سال 1385، حجم مبادلات بین این دو کشور 87 میلیون دلار بود و در طی 10 سال، رقم این مبادلات، 7 برابر بیشتر شد. این رقم در سال های 96 تا 98 نیز رو به افزایش است و امید است با رایزنی های مسئولین، این دو کشور بتوانند توسعه اقتصادی و تجاری را بیش از پیش تجربه کنند. خوشبختانه، خط کشتیرانی این دو کشور از راه بندرعباس آزاد و تبادل محصولات و خدمات از این مسیر میسر گشته است. این خط کشتیرانی، به تازگی از تحریم خارج شده و چندین سال است که به علت تحریم ها مسدود بوده است. با این حال، تنها کالاهایی اجازه رد شدن از این مسیر را دارند که در لیست تحریم وجود نداشته باشند.
علاوه بر واردات و صادرات کالا، کدام فعالیت اقتصادی با عمان امکان پذیر است؟
علاوه بر واردات و صادرات که حجم عمده ای از فعالیت های اقتصادی بین ایران و عمان را تشکیل می دهند، گسترش فعالیت های گردشگری از راه های دیگری است که موجب توسعه اقتصادی می‌شود. خوشبختانه، با افزایش راه های ارتباطی و رونق حمل و نقل بین دو کشور و آسان شدن مراحل دریافت ویزای ایران برای شهروندان عمانی و برعکس، صنعت گردشگری و توریسم نیز می تواند در گسترش روابط اثرگذار باشد و هر دو کشور را در فرایند تامین بودجه یاری کند. مقامات این کشور نیز از گسترش پروازهای مستقیم بین ایران و عمان گفته اند و این حجم از روابط تجاری را نیازمند حمل و نقل آسان تر از راه های هوایی و دریایی دانسته اند.
گسترش تجارت از طریق خط کشتیرانی بندر عباس به عمان
علاوه بر این، فعالیت های عمرانی و مهندسی ایرانیان بسیار مورد توجه مسئولین تجاری این کشور قرار گرفته و پیشنهادات عمرانی زیادی از سوی این کشور برای مهندسان ایرانی وجود دارد. کارخانه‌هایی مانند کارخانه تولید سیمان که توسط ایران در این کشور در حال ساخت است، بسیار در افزایش حجم پروژه های مهندسی و مبادلات اقتصادی موثر است. همچنین، عمان به تازگی پیشنهاد ساخت آزاد راهی توسط ایران را داده که بودجه آن 2میلیارد دلار است و مقامات ایرانی مربوط در حال رایزنی در رابطه با سود و زیان این پیشنهاد هستند. پروژه های مدرن آبی نیز یکی از پتانسیل هایی است که ایرانیان در ساخت آن خبره هستند و از سمت عمان درخواست هایی برای ساخت این پروژه ها ارسال شده است.
پیش بینی می شود با افزایش درخواست های تجاری از سمت این کشور، ایران نیز بتواند بیش از پیش در صحنه های اقتصادی دیده شود و توان تجاری خود را به معرض نمایش جهانیان بگذارد. در حال حاضر، عمان به عنوان مرکز ثقل فعالیت های اقتصادی ایران در نظر گرفته شده و پایگاهی برای عرضه و معرفی محصولات و خدمات ایرانی به حساب می آید. به نظر می رسد این کشور می تواند برای ایران ،همتایی سیاسی نیز باشد. عمان می تواند در مشکلات منطقه تاثیرگذار و به نوعی شریک استراتژیک ایران باشد و اهداف سیاسی مشترکی را با این کشور دنبال کند.
