گسترش روز افزون معاملات تجاری و بازرگانی سبب شده که مراجع بینالمللی اقدام به تهیه یک سری قوانین و باید و نبایدها حقوقی را در هنگام تنظیم قراردادهای بینالمللی تدوین نمایند. چراکه قراردادهای بینالمللی تنها سندی است که میتوان ضمانت کننده انجام تعهدات طرفین معامله باشد و فقط از طریق این ابزار میتوان در صورت بروز مشکل، اقدام به فسخ معامله و یا دریافت خسارت کرد. بنابراین طبق آنچه گفته شد، نحوه تنظیم دقیق و اصولی قراردادهای بینالمللی امری بدیهی خواهد بود که در ادامه مطلب به بایسته های حقوقی این امر میپردازیم. همچنان با شرکت سپاهان همراه ارائه دهنده خدمات ترخیص کالا، واردات کالا از چین، واردات کالا از دبی و حمل هوایی و حمل دریایی کالا همراه باشید.
قرارداد بینالمللی چیست؟
طبق یک تعریف کلی در هر قراردادی که یکی از طرفین، محل انعقاد قرارداد و یا محل اجرای قرارداد دارای تابعیت خارجی داشته، قرارداد بینالمللی در نظر گرفته میشود. به عبارتی دیگر قرارداد بینالمللی توافقی است مابین طرفین با تابعیت از کشورهای مختلف که به منظور خرید و فروش، حمل کالا و ضمانتهای مربوط به آن انعقاد میگردد.
هر چه در هنگام عقد قرارداد بینالمللی مسائل حقوقی بیشتر رعایت شود، معامله از کیفیت و اعتبار بهتری جهت ارجاع برای داوری برخوردار خواهد بود.
انواع قرارداد بینالمللی
در حال حاضر مهمترین نوع قرارداد بینالمللی عبارتاند از:
۱. قرارداد فروش
۲. قرارداد حمل
۳. قرارداد بیمه
قرارداد فروش(Contract Of Sale)
همانطور که مشخص است از این نوع قرارداد در هنگام خرید و فروش بینالمللی استفاده میشود. قرارداد فروش معمولاً به دو شکل شفاهی و کتبی بوده و ذکر توافقات، موضوع معامله، شروط اصلی معامله، قیمت از مهمترین بخشهای آن به شمار میآیند.
با توجه به اینکه معاملات در سطح بینالمللی نسبت به قراردادهای داخلی پیچیدگی خاص خود را دارند، لذا رعایت برخی موارد در شرایط قرارداد بینالمللی گریز ناپذیر است که در ادامه مطلب به آنها اشاره خواهد شد.
قرارداد حمل (Contract Of Carriage)
در این نوع قرارداد، بایستهها و تمامی موارد لازم در هنگام حمل کامل آورده میشود. لازم به ذکر است قرارداد حمل بینالمللی بر اساس شرایط خرید محموله تنظیم میگردد و هنگام اجرا میشود که دو طرف خریدار و فروشنده تمامی تعهدات خود را انجام داده باشند.
قرارداد بیمه (Contract Of Insurance)
از این نوع قرارداد برای بیمه بخشهای مختلف قراردادهای بینالمللی اعم از خود کالا، خدمات ارائه شده، صادرات کالا، حمل کالا، خسارات ناشی از عدم انجام تعهدات و غیره مورد استفاده قرار میگیرد.
در واقع موضوع بیمه فاکتور اصلی و مهم قرارداد بیمه به شمار میآید که همان احتمال وقوع خطر یا ریسک است. بنابراین برخی امور بازرگانی و تجاری نظیر بورس و سهام که دارای ریسک صددرصدی هستند قابل بیمه شدن نیستند.
ساختار و اجزای اصلی قراردادهای بینالمللی
قرارداد بینالمللی از هر نوعی که باشد باید طبق قوانین حقوقی و ضوابط بینالمللی تدوین شده تا به عنوان یک قرارداد حقوقی شناخته شود. این ارکان شامل موارد زیر هستند
۱. مشخصات کامل طرفین قرارداد بینالمللی
۲. موضوع قرارداد بینالمللی شامل نوع، مقدار مشخصات کمی و کیفی
۳. مدت قرارداد بینالمللی متشکل از تاریخ شروع و پایان آن و نیز در نظر گرفتن زمان برای تغییرات احتمالی
۴. مبلغ قرارداد بینالمللی به صورت حروف و عدد به تفکیک ارزی یا ریالی
۵. نوع ارز
۶. چگونگی پرداخت بهای معامله شامل دو نوع ریالی یا ارزی و نیز انتخاب یکی از صور اعتبار اسنادی، حواله ارزی یا بروات ارزی برای پرداخت از نوع ارزی
۷. چگونگی اجرای تعهدات
۸. اسناد مورد نیاز ارائه شده توسط فروشنده
۹. چگونگی ارائه خدمات پس از فروش
۱۰. نحوه و شرایط فسخ قرارداد
۱۱. نحوه حمل کالا شامل چگونگی بستهبندی، اعلام زمان بارگیری، اسناد حمل و نوع وسیله حمل
۱۳. در صورت نیاز به بازرسی قبل از حمل، تعهد در فراهم نمودن شرایط آزمایش و بررسی کالا از طرف فروشنده و پرداخت وجه از طرف خریدار
۱۴. نوع و ضمانتها شامل ضمانتنامه پیش پرداخت و ضمانتنامه حُسن انجام کار
۱۵. چگونگی تعدیل قیمت در صورت پیشبینی
۱۶. تغییر مقادیر کار
۱۷. تعهد در ارائه نقشهها و دستورالعملها برای ماشینآلات و تجهیزات فنی
۱۸. درج تغییرات در شرایط، قیمت، زمان تحویل، ضمانت نامه و دیگر اجزا قرارداد بینالمللی در صورت تغییر مشخصات فنی
۱۹. درج هزینهها، عوارض و حقوق گمرکی
۲۰. بیمه کالای خریداری شده
۲۱. تعهد طرف خارجی در بیمه نمودن کارکنان خود در سازمان تأمین اجتماعی در طول زمان قرارداد بینالمللی
۲۲. پرداخت مالیاتهای قانونی مربوط به قرارداد بینالمللی توسط فروشنده خارجی و کسر مالیاتها توسط خریدار ایرانی کالا
۲۳. در صورت نیاز، ارائه قطعات یدکی و ابزارآلات تعمیراتی پس از تحویل کالا به مدت مشخص
۲۴. چگونگی و شرایط آموزش نیروی انسانی جهت نگهداری و بهرهوری از کالا یا پروژه در صورت لزوم
۲۵. شرایط کار کردن کارکنان خارجی در کشور مقصد
۲۶. دیرکردها و جرائم
۲۷. شرایط واگذاری انجام موضوع قرارداد بینالمللی به غیر
۲۸. نوع تعهدات در صورت بروز حوادث قهریه و فورس ماژور (Force Majeure)
۲۹. نوع قانون حاکم بر قرارداد بینالمللی
۳۰. شرایط ابطال قرارداد بینالمللی
۳۲. نحوه داروی و حل و فصل اختلافات
۳۳. نوع زبان مکاتبات
۳۴. مشخص کردن ضمایم قرارداد بینالمللی
۳۵. تعریف مفاهیم، اصطلاحات و مشخصات فنی و حقوقی به صورت روشن