تنظیم اظهارنامه گمرکی یکی از مراحل اساسی در فرآیند واردات کالا و صادرات کشور است. این سند، به‌عنوان یک مدرک قانونی، وظیفه معرفی کالاهای تجاری به گمرک را بر عهده دارد و اطلاعات مهمی درباره نوع، حجم، وزن و ارزش کالا را شامل می‌شود. در حقیقت، گمرک قبل از ترخیص کالا هیچ اطلاعی از محموله ندارد و این وظیفه صاحب کالا است که جزئیات لازم را به گمرک بدهد.
بر اساس قوانین گمرکی، پذیرش کالا در انبارها و امکان ترخیص آن تنها در صورتی انجام می‌شود که اظهارنامه گمرکی به‌درستی تنظیم و ارائه شده باشد. صاحب کالا یا نماینده او باید این اظهارنامه را در دو نسخه به گمرک تحویل دهند و تمامی مدارک مربوطه، از جمله سیاهه خرید و گواهی مبدأ، را به آن ضمیمه کنند. باتوجه‌به نقش کلیدی این سند در تسهیل فرآیند تجارت بین‌المللی، این مقاله به بررسی مفاهیم و مراحل تنظیم اظهارنامه گمرکی پرداخته و نکات کلیدی را برای تجار و بازرگانان روشن خواهد کرد.
اظهارنامه گمرکی چیست؟
اظهارنامه گمرکی، سندی قانونی است که برای معرفی کالاهای وارداتی و صادراتی به گمرک تهیه می‌شود. این سند شامل اطلاعات دقیق و کاملی از مشخصات کالا، از جمله نوع، حجم، وزن، ارزش و ماهیت آن است. صاحب کالا یا نماینده قانونی او موظف است این اطلاعات را هنگام ترخیص کالا به گمرک ارائه دهد.
بدون وجود این اظهارنامه، ترخیص کالا از گمرک امکان‌پذیر نیست و تمامی مراحل اداری مرتبط با واردات و صادرات باید بر اساس اطلاعات درج شده در این سند انجام شود.
اظهارنامه به‌عنوان ابزاری قانونی، مسئولیت شفاف‌سازی اطلاعات مربوط به کالاهای تجاری را بر عهده دارد. در صورت عدم وجود مغایرت، مجوز ترخیص کالا صادر می‌شود گمرک پس از دریافت اظهارنامه، اطلاعات آن را با مشخصات واقعی کالا مقایسه می‌کند و در صورت عدم مغایرت، مجوز ترخیص کالا را صادر می‌کند.
مراحل تنظیم اظهارنامه گمرکی
بعد از آشنایی با مفهوم اظهارنامه گمرکی و اهمیت آن در فرآیند ترخیص کالا، احتمالاً این سؤال برای شما پیش‌آمده که چگونه باید این اظهارنامه را تنظیم کرد. چه در زمینه واردات کالا فعالیت داشته باشید و چه بخواهید کالایی را صادر کنید، در هر دو حالت ثبت اظهارنامه گمرکی الزامی است. برای انجام صحیح تنظیم این سند، مراحل زیر را دنبال کنید:
- ورود به سامانه EPL
- واردکردن اطلاعات اولیه
- پذیرش اظهارنامه
- کالا به‌صورت فیزیکی توسط کارشناس مربوطه ارزیابی می‌شود.
- ارزیابی سیستمی
- مدارک و اظهارنامه به صندوق گمرک تحویل داده می‌شود.
- مبلغ فیش‌های پرداختی با موارد درج‌شده در اظهارنامه گمرکی تطبیق داده می‌شود.
- چاپ و آماده‌سازی رسید صندوق
- جداسازی فیش بانکی
- پروانه گمرکی چاپ شده و توسط مسئول صندوق مهر و امضا می‌شود.
- شماره پروانه چاپ شده در دفتر مربوطه ثبت و اظهارنامه به صاحب کالا تحویل داده می‌شود.
نکات کلیدی در تنظیم اظهارنامه گمرکی
- اولین گام، تعیین اینکه اظهارنامه برای صادرات یا واردات کالا تنظیم می‌شود، است. این موضوع در تعیین تعرفه‌ها و عوارض گمرکی اهمیت بالایی دارد.
- حداکثر تعداد برگه‌های یک اظهارنامه باید ۴ برگه باشد.
- هنگام درج کدهای گمرکی و مشخصات کالا، دقت کافی داشته باشید.
- اطلاعات موردنیاز را بر اساس آخرین دستورالعمل‌ها و تصویب‌نامه‌ها وارد کنید.
- شرایط تحویل بار را به طور واضح در متن اظهارنامه ذکر کنید و این شرایط باید با قوانین و الزامات کنونی همخوانی داشته باشد.
- نوع و شیوهٔ حمل کالا را به‌دقت بیان کنید.
- اطلاعات مربوط به وزن، تعداد و ارزش کالا را بادقت وارد کنید. این اطلاعات نقش مهمی در تعیین مالیات و عوارض گمرکی ایفا می‌کنند.
پس از دریافت پروانه گمرکی، مراحل ترخیص کالا از گمرک ادامه می‌یابد.
چه اطلاعاتی در اظهارنامه گمرکی باید نوشته شود؟
تنظیم اظهارنامه گمرکی یکی از مراحل اساسی در فرآیند واردات و صادرات کالا به شمار می‌رود. اهمیت دقت و صحت در واردکردن اطلاعات در اظهارنامه گمرکی غیرقابل‌انکار است و به گمرک اطلاعات دقیق و کاملی درباره کالاها، ارزش آنها و مشخصات مربوطه ارائه می‌دهد. آنچه باید در اظهارنامه آورده شود:
- مشخصات گمرک و زمان ثبت کالا (نام و شماره گمرکی که کالا در آن ثبت می‌شود. این اطلاعات به شناسایی محل ترخیص کالا کمک می‌کند. همچنین، ذکر تاریخ و زمان دقیق ثبت اظهارنامه، به‌خصوص در مواردی که زمان‌بندی خاصی برای ترخیص نیاز است، اهمیت دارد.)
- شرکتی که کالا را وارد می‌کند (نام شرکت، اطلاعات تماس، کد اقتصادی)
- کشور مبدأ کالا و مقصد آن
- نحوه حمل کالا
- تعداد کالا (درج تعداد اقلام و واحد اندازه‌گیری (مانند عدد، کیلوگرم، لیتر) برای تسهیل در محاسبات گمرکی.)
- وزن کالا
- ارزش کالا (ارائه فاکتور خرید و دیگر مدارک برای تأیید ارزش کالا ممکن است نیاز باشد.)
مدارک لازم برای ثبت اظهارنامه گمرکی
در زمان ثبت اظهارنامه گمرکی، ارائه مدارک مشخصی برای اظهار کالا الزامی است. عدم ارائه این مدارک می‌تواند باعث تأخیر در ترخیص کالا و بروز مشکلات قانونی شود. از جمله مدارک موردنیاز:
- بارنامه
- پکینگ لیست
- ترخیصیه
- پروفرما
- مجوزهای قانونی (مجوزهای موردنیاز برای واردات یا صادرات کالا که بسته به نوع کالا متفاوت است.)
- گواهی مبدأ
- مجوز ثبت سفارش
- بیمه‌نامه
- فاکتور یا سندی که جزئیات خریدوفروش کالا را نشان می‌دهد.
- کپی کارت بازرگانی
- کاتالوگ و بروشور (اطلاعات و توضیحات مربوط به کالا که به گمرک در شناسایی کالا کمک کند.)
- وکالت‌نامه رسمی (درصورتی‌که شخص دیگری به‌عنوان نماینده صاحب کالا عمل می‌کند، این مدرک الزامی است.)
- پروانه صادراتی
پیشنهاد خواندنی: آموزش مفاهیم گمرکی
چطور خطاها را در تنظیم اظهارنامه کاهش دهیم؟
درست است که تنظیم اظهارنامه گمرکی می‌تواند توسط صاحب کالا انجام شود، اما بسیاری از افراد به دلیل کاهش خطاها و جریمه‌های احتمالی، از خدمات شرکت‌های ترخیص کالا استفاده می‌کنند. این شرکت‌ها به‌عنوان نماینده قانونی صاحب کالا عمل کرده و باتجربه و تخصص خود می‌توانند اظهارنامه گمرکی را با دقت لازم تکمیل کنند. این اقدام نه‌تنها به تسهیل فرآیند ترخیص کمک می‌کند، بلکه ریسک‌های مربوط به اشتباهات را نیز به حداقل می‌رساند.
شرکت بازرگانی سپاهان همراه با سابقه چندین ساله در زمینه واردات، ترخیص کالا و همکاری با متخصصین امور گمرکی، بهترین انتخاب برای انجام حرفه‌ای تمام مراحل تنظیم اظهارنامه، جمع‌آوری مستندات و پیگیری فرآیند ترخیص کالا خواهد بود. با اعتماد به مشاورین و متخصصین ما، می‌توانید از مراحل پیچیده ترخیص کالا به‌راحتی عبور کنید.
سؤالات متداول
اظهارنامه گمرکی معمولاً توسط صاحب کالا تکمیل می‌شود. درصورتی‌که نماینده صاحب کالا بخواهد این سند را به گمرک ارائه دهد، لازم است که برگه وکالت یا نمایندگی خود را به سایر مدارک ضمیمه کند.
اگر قسمتی از اظهارنامه گمرکی، محموله یا کالای وارداتی با واقعیت تفاوت داشته باشد، صاحب کالا جریمه می‌شود. همچنین، استفاده از تعرفه کالاهای دیگر به‌منظور پرداخت عوارض کمتر، می‌تواند جریمه سنگینی به همراه داشته باشد.
اظهارکردن کالا به معنای ارائه اطلاعات دقیق به گمرک درباره کالای وارداتی یا صادراتی است. این اطلاعات شامل جزئیاتی مانند حجم، وزن، تعداد، ارزش و ماهیت کالا می‌شود. هدف از این فرآیند، آگاه‌سازی گمرک از محموله و انجام مراحل قانونی برای ترخیص کالا است. در صورت تطابق اطلاعات با محموله، کالا از گمرک ترخیص می‌شود.
یک پاسخ
ممنون از مقاله خیلی خوبتون راجع به اظهارنامه گمرکی