محمد لاهوتی، رئیس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی تهران، از رشد 30 درصدی صادرات غیر نفتی ایران در 5 ماه نخست سال جاری خبر داد و افزود: این رشد ۳۰ درصدی از لحاظ وزنی بوده، اما مطابق با آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران، به لحاظ ارزشی شاهد کاهش ۱۰ درصدی صادرات هستیم.
این مقام مسئول همچنین بر ضرورت نگاه درست به آمار اعلامی ازطرف دولت در راستای صادرات غیرنفتی تاکید کرد و گفت: تحلیل و بررسی آماری در هر شرایطی، باید متناسب با وضعیت موجود صورت بگیرد که این شرایط، در تحلیل آمار اخیر صادرات غیرنفتی کشور که از سوی گمرک جمهوری اسلامی ایران اعلام شده، لحاظ نشده است؛ زیرا برخی در تحلیلهای صادرات غیرنفتی به این نکته اشاره کردهاند که صادرات کشور در ۵ ماهه ابتدای سال جاری، نه تنها رشدی نداشته بلکه با کاهش ۱۰ درصدی نسبت به سال گذشته مواجه شده؛ این در صورتی است که کاهش به لحاظ ارزشی بوده و به لحاظ وزنی، صادرات حتی ۳۰ درصد رشد داشته است و در شرایط کنونی اقتصاد ایران این اتفاق بسیار مهمی است.
لاهوتی در توضیح کاهش ارزآوری حوزه صادرات نسبت به سال گذشته، اظهار داشت: دلیل این کاهش، آن است که در سال های گذشته و پیش از سال ۹۷، مبحث تعهد ارزی برای صادرکنندگان و برگشت مستقیم ارز به چرخه اقتصادی با روشهای اعلامی بانک مرکزی در سال ۹۷، اهمیت نداشت و عملا صادرکنندگان به هر میزانی که صادرات کرده و ارز دریافت میکردند، ارز آن را مورد استفاده قرار میدادند؛ بنابراین به قیمتهای پایه صادراتی توجه نمی کردند؛ ولی از سال گذشته که موضوع رفع تعهد ارزی مطرح گردیده، نخستین مبحثی که مورد درخواست صادرکنندگان قرار گرفت، واقعی شدن نرخ پایه صادراتی بود؛ به این معنا که اگر قرار است تعهدی از سوی صادرکننده به دولت برای انجام فعل صادرات سپرده شود و بر اساس آن، ارز به کشور برگردد، این حق صادرکننده است که به میزان واقعی فروش کالاهای خود به دولت بابت بازگشت ارز تعهد بدهد.
به گفته وی صادرکننده نباید برای کالایی که دارای یک واحد ارزش است، دو واحد تعهد به گمرک بسپارد؛ به همین خاطر و با توجه به حساسیت موضوع، معاون اول رئیسجمهور نیز در بخشنامه ۲۱ فروردین ۹۷ که دستورالعمل ارزی کشور بود، به صراحت در یک بند بخشنامه، موضوع بازبینی قیمت پایه صادراتی و تعدیل قیمت ها را اعلام و تاکید کرده بود که برای داشتن قیمتهای پایه صادراتی واقعی، این قیمت ها باید هر دو ماه یک بار، از سوی دستگاه های مربوطه مورد بازنگری قرار بگیرند.
لاهوتی گفت: قیمت پایه صادراتی کالاهای مختلفی که قیمت جهانی ندارند و در بورس نیز عرضه نمیشوند، می بایست با توجه به فرمول محاسباتی گمرک مشخص شوند که بیشتر کالاهای صادراتی حوزه کشاورزی و سایر کالاها را در برمیگیرند و این قیمتها باید مورد بازنگری قرار میگرفت و درآخر، انجام این کار سبب شد تا به طور میانگین، ۳۵ درصد از ارزش پایه صادراتی کاهش یابد ولی قیمت برخی کالاها هنوز بالا است؛ بنابراین کاهش ارزش صادرات بیشتر به دلیل اصلاح قیمت پایه های صادراتی است.
لاهوتی در خصوص این انتقاد که صادرات غیرنفتی نتوانست از فرصت افزایش نرخ ارز بهره ببرد، گفت: به عقیده من افزایش نرخ ارز منجر به حفظ بازارهای موجود و افزایش صادرات شده است. علاوه بر این صادرکننده میتواند همزمان با افزایش قیمت ارز، قیمت کالای صادراتی خود را نیز متناسب با تورم داخلی، تعدیل کند و بر اساس آن، قیمتها را در بازار هدف صادراتی تغییر ندهد؛ ولی این نکته قابل کتمان نیست که افزایش نرخ ارز در این دوره، در افزایش صادرات کشور تاثیر داشته است.
منبع : خبرگزاری مهر