اصطلاح حملونقل دریایی به معنی جابهجایی و انتقال مسافران و محمولهها است. برخلاف حملونقل هوایی که عمر کمتر از 100 سال دارد، تجارت دریایی تاریخی دیرینه دارد. تمدنهای بزرگی از پارسیان، رومیان، مصریان، آشوریان، اهالی فنیقیه و مردمان شرق آسیا از دیرباز با تجارت دریایی آشنا بوده و از آن بهره میبردند. یکی از مزایای عمده حملونقل دریایی نسبت به هوایی، ارزانتر بودن این سیستم لجستیکی است. دیگر مزایای حملونقل دریایی در مقایسه با نوع حملونقل هوایی و زمینی این است که بیش از 70 درصد حجم وزنی و بیش از 80 درصد ارزش مالی جابهجایی کالا از شیوه حملونقل دریایی و شرکتهای کشتیرانی میباشد.
خدمات حملونقل دریایی مقرونبهصرفهترین روش حملونقل بینالمللی در مقایسه با روش حملونقل هوایی است و بیشترین انعطافپذیری را ارائه میدهد. زمان تحویل، نوع کالا، ضمانت کالا، سطح حساسیت، عمر مفید، حجم و هزینه حملونقل همگی در تصمیمگیری نحوه استفاده از روش ارسال کالا نقش مهمی را ایفا میکنند. در ادامه به مزایا و معایب حملونقل دریایی به طور کامل پرداخته شده است.
انواع کشتیهای حمل بار
همانطور که اشاره شد هدف از حملونقل دریایی جابهجایی کالا یا مسافر است. برای حمل بار و مسافر، انواع مختلفی از کشتیها مورداستفاده قرار میگیرند که مهمترین آنها عبارتاند از:
- کشتی مخصوص حمل کانتینر
- کشتی مخصوص حمل بار فله
- کشتی تانکر
- کشتی مسافربری
- کشتی جنگی و نظامی
- کشتی مخصوص حمل خودرو و ماشینآلات صنعتی
- کشتی با کاربری خاص
ویژگیهای واردات کالا با کشتی
کشتیها به دلیل ظرفیت باری زیاد که دارند، حجم عظیمی از بار را حمل میکنند. کشتیهای باری به انرژی کمتری برای حرکت نیاز دارند و راندمان فعالیتی آنها بسیار بالا است. علاوه بر این، ردپای کربنی کمتری نسبت به هواپیما و وسایل نقلیه زمینی برجای میگذارند. به همین جهت استفاده از کشتیهای باری باعث کاهش آثار زیستمحیطی میشود.
1. ارزش محصولات
ایمنی محصول یکی از نگرانیهای اصلی در زمان حملونقل کالا از مکانی به مکان دیگر است. مخصوصاً زمانی که کالایی از نظر ارزش قیمتی بسیار گرانبها باشد این حساسیت بیشتر میشود. علاوه بر این، هنگام استفاده از حملونقل دریایی، قابلیت ردیابی کالا در طول چرخه حملونقل آن محدود است. حملونقل از روش دریایی مقرونبهصرفه است. اما برای حمل بارهای گرانقیمت یا ارزشمند، میتوان تصمیم عاقلانهتری برای استفاده از خدمات حملونقل قابلاطمینانتر مانند حملونقل هوایی صرف کرد.
2. زمان تحویل
حملونقل دریایی در مقایسه با حملونقل هوایی، کندترین وسیله حملونقل است. هفتهها تا ماهها طول میکشد تا محموله به مقصد برسد. ترخیص بار دریایی از گمرک، بستهبندی و بازکردن کانتینرها، برنامه محدود کشتیها، حملونقل چندحالته و شرایط نامشخص آبوهوایی از دیگر عواملی هستند که به زمان خدمات حملونقل دریایی میافزایند. همه اینها روی زمان تحویل تأثیر منفی میگذارد و عدمقطعیت را به همراه دارد. برای برآوردن تقاضای سریع و افزایش فروش، تحویل محموله در برنامه زمانبندی شده مهم است. هرزمان که مشاغل نیاز به تحویل محموله در مدتزمان محدود دارند، باید از خدمات حملونقل دریایی اجتناب کنند.
3. حمل کالاهای اساسی
محصولات با ماندگاری کوتاه نیاز به خدمات حملونقل سریع دارند تا اطمینان حاصل شود که در زمان مقرر تحویل داده میشوند. استفاده از خدمات حملونقل دریایی برای حملونقل این محصولات میتواند آنها را غیرقابلاستفاده کند. به طور کلی محصولاتی که ماندگاری بلندی دارند را میتوان با روش حمل دریایی جابهجا کرد.
4. حمل بارهای حساس
حملونقل دریایی دارای شبکه محدودی است و امکان دارد محموله با جابهجاییهای متعدد روبرو شود. هرچه کالا بیشتر جابهجا شود، احتمال آسیبدیدن آن بیشتر است. به همین جهت حملونقل دریایی در مقایسه با حملونقل هوایی از ثبات کمتری برخوردار است. اغلب کشتیهای حمل کانتینری با شرایط بدآبوهوایی و جزرومد زیاد مواجه هستند که باعث تحرک کالا میشود. این شرایط پتانسیل آسیب به محموله را دارد؛ بنابراین اجتناب از خدمات حملونقل دریایی برای حمل بارهای حساس، احتمال خسارت را کاهش میدهد.
در ادامه به مزایا و معایب حمل و نقل دریایی (Advantages and Disadvantages Of Ocean Freight Shipping) می پردازیم.
مزایای حملونقل دریایی
- به این دلیل که مسیر آبی برخلاف دیگر مسیرهای وسایل نقلیه مانند جادهها و ریل قطار، طبیعی است، پس برای ساخت و نگهداری گذرگاههای آبی، لزوم سرمایهگذاری حذف میشود.
- این راه حتی هنگام وقوع بلاهای طبیعی در دسترس است و میتوان در این شرایط از آن بهعنوان راهی برای رساندن امداد استفاده کرد.
- راهآبی نقش مهمی در دفاع کشورها و صادرات و واردات کالا ایفا میکند؛ اما برای تجارتهای محلی و کوچک پیشنهاد نمیشود. به این دلیل که سرعت انجام آن آهسته است و ممکن است با ضرر و زیان همراه باشد.
- یخزدگی رودخانهها و کانالها در زمستان و نوسانات سطح آب در تابستان حملونقل دریایی را با مشکل مواجه میکند و در مسیرهایی که آبشار وجود دارد عبور قایقها و کشتیها ممکن نیست.
- طوفانهای پیشبینینشده در دریاها و اقیانوسها میتواند جان سرنشینان را تهدید کند و خطر واژگونی بارها را به دنبال داشته باشد. در رودخانهها و کانالها باید اندازه کشتی متناسب با عمق و عرض رودخانه انتخاب شود.
- حملونقل دریایی یک روش بسیار مقرونبهصرفه برای حملونقل بارهای سنگین و بزرگ است و تقریباً 4 تا 6 برابر ارزانتر از حملونقل هوایی است.
- درحالیکه از حملونقل دریایی استفاده میشود، عوارض و مالیات بر ارزشافزوده در مقایسه با حملونقل هوایی بسیار ارزانتر است.
- حملونقل دریایی چندین گزینه مختلف حملونقل را ارائه میدهد که شامل برداشتن یک کانتینر کامل یا تقسیم بین چندین بار مختلف است.
- بزرگترین مزیت این است که میتوانید اقلام بزرگتری را که شامل مبلمان یا حتی وسایل نقلیه است در مسیرهای دریایی حمل کنید.
- از طریق اپراتورهای تخصصی میتوان کالاها را بیشتر یا کمتر از هرجایی حمل کرد.
حملونقل دریایی هرچند مزایای مختلفی دارد و به نظر میرسد برای صادرات بینالمللی مناسبترین باشد، اما دارای معایب ذاتی است.
محدودیتها و معایب حملونقل دریایی
- سرعت جابهجایی بار در این روش کندتر از سایر شیوههای حمل است.
- شرایط آبوهوایی نامناسب میتواند باعث تأخیر در انتقال بار شود.
- از لحاظ مسیر و زمانبندی حملونقل دریایی انعطافپذیری کمتری دارد.
- رهگیری بار در حملونقل دریایی مشکل است.
- احتمال سرقت و صدمه به بار در این روش بیشتر است.
- نیازمند جابهجایی زمینی کالا تا مقصد اصلی پس از رسیدن محموله به بندر است.
هزینه حمل بار دریایی
محاسبه نرخ حمل بار کشتی؛ مانند سایر روشهای حملونقل بستگی به عوامل مختلفی دارد. مبدأ و مقصد، نوع بار، حجم و وزن بار و همچنین انتخاب شیوه حملونقل در هزینه حمل تأثیرگذار است. (منظور از شیوه جابهجایی بار، انتخاب یکی از روشهای FCL یا LCL باتوجه به حجم بار است.)
بهترین شرکت برای حمل دریایی
مهمترین و اصلیترین شیوه جابهجایی کالا در جهان، حملونقل دریایی است. بیش از دو سوم حجم کالای مبادله شده دنیا، از این روش جابهجا میشود. حملونقل دریایی برای حجم کالاهای زیاد، بهصرفهترین و ایمنترین روش جابهجایی کالا است. علاوه بر قیمت مناسب، یکی دیگر از مزایای لجستیک دریایی، تنوع و انعطاف بالای این روش است. باتوجهبه پیچیدگیهای ترخیص کالاهای جابهجا شده با کشتی، بهرهگیری از توان و تجربه یک شرکت معتبر حملونقل بینالمللی ضروری است. شرکت بازرگانی سپاهان همراه با داشتن سابقه بلندمدت و خوشنامی در این زمینه میتواند به شما کمک کند. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این حوزه با متخصصین سپاهان همراه تماس برقرار کرده و از آنها مشاوره رایگان دریافت کنید.
سؤالات متداول
ارزان بودن هزینه حمل و ایمنی آن از مهمترین مزایای حمل دریایی است.
افزایش و کاهش دما، محدودیت در ذخیره مواد غذایی و آب آشامیدنی، مسافت طولانی، دریازدگی و…
با توجه به اینکه حمل دریایی نسبت به دیگر حمل و نقل ها طولانی تر است زمانی حدود یک ماه تا 45 روز طول خواهد کشید.